Një nga grupet jo shtetërore më të armatosura në botë, Hezbollahu është në linjë me Iranin dhe ekziston frika se përfshirja e tij në konfliktin Izrael-Hamas mund të përshkallëzohet.
Grupi militant libanez Hezbollah ka premtuar hakmarrje pas shpërthimit të mijëra pajisjeve "Bipers" që besohet se janë komprometuar nga spiunët izraelitë.
Dymbëdhjetë njerëz u vranë dhe mijëra u plagosën rëndë në shpërthimet e së martës në pjesë të ndryshme të Libanit. Sipas ministrit të Shëndetësisë të Libanit Firas Abiad, 200 nga 2750 të plagosurit ishin në gjendje kritike.
Zyrtarët libanezë fajësuan "agresionin izraelit", ndërsa Hezbollahu premtoi të hakmerrej, duke këmbëngulur se Izraeli do të merrte "ndëshkimin e tij të merituar" për shpërthimet. Pra, çfarë është Hezbollahu dhe a do të luajë ai një rol në konfliktin Izrael-Hamas në Lindjen e Mesme?
Çfarë është Hezbollahu dhe si u formua?
Hezbollah u themelua në vitin 1982 në mes të luftës civile të Libanit, e cila u ndez për 15 vjet nga 1975 deri në 1990.
Organizata lindi nga përpjekjet e Iranit për të eksportuar Revolucionin e tij Islamik të vitit 1979 në rajon - dhe për të luftuar forcat izraelite pasi Izraeli pushtoi Libanin dhe pjesë të kryeqytetit Bejrut në 1982.
Hezbollahu - emri i të cilit do të thotë “Partia e Zotit” u akuzua për kryerjen e shpeshtë të sulmeve ndaj objektivave të huaja, duke përfshirë bombardimin e një kazerme të marinës amerikane në vitin 1983, e cila vrau 241 njerëz.
I konsideruar si një forcë përfaqësuese iraniane - grupi është trajnuar dhe pajisur nga Teherani - Hezbollahu është ngritur nga një fraksion në hije i një grupi të armatosur rëndë që ka ndikim të madh brenda Libanit.
SHBA dhe disa qeveri perëndimore e konsiderojnë atë një organizatë terroriste. Në Liban, anëtarët e saj janë pjesë e qeverisë dhe kanë dhjetëra deputetë në parlament. Hezbollahu është armik i betuar i Izraelit dhe haptazi bën thirrje për shkatërrimin e “regjimit sionist në Palestinë”.
Edhe pasi forcat izraelite u tërhoqën zyrtarisht nga Libani në vitin 2000, të dy palët janë përplasur mes tyre - më shkatërruesja në luftën e vitit 2006.
Sa e fuqishme është ushtria e Hezbollahut?
Një nga grupet jo shtetërore më të armatosura në botë, Hezbollahu zotëron armë, përfshirë raketa precize dhe dronë. Hezbollahu ka paralajmëruar se mund të godasë të gjitha pjesët e Izraelit.
Sipas disa ekspertëve, arsenali i tyre i raketave arrin deri në 100,000, ndërsa furnizohet me armë dhe para nga Irani - që arrijnë në qindra miliona dollarë në vit në vitet e fundit.
Në vitin 2021, udhëheqësi i Hezbollahut, Sayyed Hassan Nasrallah tha se grupi kishte 100 mijë luftëtarë - megjithëse ky është ndoshta një ekzagjerim.
Në vitin 2022, Instituti për Studime Strategjike vlerësoi se grupi mund të ketë deri në 20 mijë personel aktiv.
Luftëtarët e saj janë ashpërsuar në beteja të ndryshme pasi kanë luftuar gjerësisht në Siri në mbështetje të presidentit Bashar al Assad.
Sa ndikim ka Hezbollahu në rajon?
Hezbollahu është një forcë ushtarake e pajisur mirë me përmasa të konsiderueshme - por gjithashtu ka një ndikim të rëndësishëm mbi Libanin.
Ai konsiderohet gjerësisht si anëtari më i fuqishëm i rrjetit të mbështetur nga Irani i njohur si Boshti i Rezistencës. Nga ana tjetër, Hezbollahu konsiderohet si grup përçarës.
Shumica e popullit libanez kundërshtoi pushtimin e Libanit jugor nga Izraeli dhe mbështeti përpjekjet për t'i dëbuar ata nga vendi.
Megjithatë, brenda vendit Hezbollahu është kritikuar për aleancat politike që ka krijuar. Dhe shumë njerëz janë të shqetësuar se konflikti dhjetëvjeçar me Izraelin do ta tërheqë vendin drejt luftës.
Grupi ka qenë gjithashtu një burim frymëzimi dhe mbështetjeje për grupe të tjera të mbështetura nga Irani në të gjithë Lindjen e Mesme. Kjo organizatë ka trajnuar grupe të armatosura në Irak dhe ka marrë pjesë në luftimet atje.
Arabia Saudite thotë se Hezbollahu ka luftuar përkrah grupit Houthi, aleat i Iranit në Jemen. Por Hezbollahu e mohon këtë.
Cili është roli i Hezbollahut në konfliktin Izrael-Hamas?
Hezbollahu ka lidhje të gjata me Hamasin; ata ndajnë të njëjtën pikëpamje për Izraelin si armik dhe filluan përplasjen me Izraelin më 8 tetor, një ditë pas sulmeve terroriste të Hamasit.
Që nga muaji i kaluar, sulmet izraelite kanë vrarë rreth 350 luftëtarë të Hezbollahut në Liban dhe më shumë se 100 civilë, përfshirë mjekë, fëmijë dhe gazetarë, sipas burimeve të sigurisë dhe mjekësore.
Ushtria izraelite bëri të ditur se pas sulmit në një fushë futbolli në korrik, numri i të vdekurve në mesin e civilëve të vrarë në sulmet e Hezbollahut ishte rritur në 23 që nga tetori, së bashku me të paktën 17 ushtarë, transmeton Sky News.
Nga ana e tij, kryeministri izraelit, Benjamin Netanjahu tha më 22 tetor të vitit të kaluar se nëse Hezbollahu hap një front lufte me Izraelin, kjo do të çonte në kundërsulme të përmasave "të paimagjinueshme" në Liban.
Edhe pse Hezbollah pretendoi se nuk qëndron pas sulmit me raketa në fushën e futbollit në Lartësitë Golan, sulmet e fundit mund ta tërheqin rajonin në një luftë më të përshkallëzuar.
/rtsh.al/
