RTSH 24 Live

Kuriozitete

Mister shekullor, zbulohet origjina e vërtetë e Kristofer Kolombit

13/10/2024

Mister shekullor, zbulohet origjina e vërtetë e Kristofer Kolombit

Eksploruesi i shekullit të 15-të Kristofor Kolombi ishte një hebre sefardik nga Evropa Perëndimore. Ky ishte përfundimi i një studimi të shkencëtarëve spanjollë pasi përdorën analizën e ADN-së për të trajtuar një mister shekullor.

Disa vende kanë debatuar mbi origjinën dhe vendin përfundimtar të varrosjes së figurës që udhëhoqi ekspeditat e financuara nga Spanja nga vitet 1490 e tutje, duke hapur rrugën për pushtimin evropian të Amerikës.

Shumë historianë kanë vënë në dyshim teorinë tradicionale se Kolombi erdhi nga Genova, Itali. Teori të tjera variojnë nga të qenit hebre spanjoll apo grek, te baskët, portugezët apo britanikët.

Për të zgjidhur misterin, studiuesit kryen një hetim 22-vjeçar, të udhëhequr nga eksperti mjeko-ligjor Miguel Lorente, duke testuar mostra të vogla të mbetjeve të varrosura në Katedralen e Seviljes, e shënuar prej kohësh nga autoritetet atje si vendi i fundit i pushimit të Kolombit.

Gjetjet e studimit u publikuan në një dokumentar të titulluar "Columbus ADN: Origjina e vërtetë".

“Ne kemi ADN nga Kristofer Kolombi, shumë e pjesshme, por e mjaftueshme. Ne kemi ADN nga Hernando Colón, djali i tij. Dhe si në kromozomin Y (mashkull) ashtu edhe në ADN-në mitokondriale (të transmetuar nga nëna) e Hernando ka tipare të pajtueshme me origjinën hebraike" tha Lorente.

Rreth 300,000 hebrenj jetonin në Spanjë përpara "Reyes Catolicos", monarkëve katolikë Isabella dhe Ferdinand, që urdhëruan hebrenjtë dhe myslimanët të konvertoheshin në besimin katolik ose të largoheshin nga vendi. Shumë u vendosën nëpër botë.

Pas analizimit të 25 vendeve të mundshme, Lorente tha se ishte e mundur vetëm të thuhet se Kolombi ka lindur në Evropën Perëndimore. Lorente tha se ata kishin konfirmuar teoritë e mëparshme se mbetjet në Katedralen e Seviljes i përkisnin Kolombit.

Kolombi vdiq në Valladolid, Spanjë, në vitin 1506, por dëshironte të varrosej në ishullin Hispaniola që sot ndahet nga Republika Domenikane dhe Haiti. Eshtrat e tij u morën atje në 1542, më pas u zhvendosën në Kubë në 1795 dhe më pas në Sevilje në 1898.

/rtsh.al/