Kryeministri britanik, Keir Starmer të shtunën i kërkoi presidentit rus Vladimir Putin që të nënshkruajë një armëpushim në luftën e tij kundër Ukrainës, nëse ai është serioz për paqen, dhe tha se aleatët do të vazhdojnë të rrisin presionin ndaj Kremlinit, duke përfshirë edhe planifikimin për një forcë paqeruajtëse në një "fazë operacionale".
Pas një takimi virtual dy-orësh të asaj që ai e quajti "koalicioni i të vullnetit", Starmer tha se "shqetësimi dhe vonesa" e Kremlinit mbi propozimin e armëpushimit të Presidentit të SHBA, Donald Trump dhe "sulmet e vazhdueshme barbare" të Rusisë ndaj Ukrainës, "bien plotësisht në kundërshtim" me dëshirën e deklaruar të Putinit për paqe.
"Ne ramë dakord që tani topi ishte në fushën e Rusisë dhe presidenti Putin duhet të provojë se është serioz për paqen dhe të nënshkruajë një armëpushim në kushte të barabarta," tha kryeministri.
Rreth 30 liderë u përfshinë në thirrje, duke përfshirë partnerë evropianë si presidenti francez Emmanuel Macron dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni. Të pranishëm ishin edhe presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelenskyy dhe udhëheqës nga Australia, Kanadaja dhe Zelanda e Re, si dhe zyrtarë nga NATO dhe ekzekutivi i Bashkimit Evropian.
Starmer thirri takimin, të dytin në dy javë, si një mjet për të ndihmuar Ukrainën përballë një ndryshimi të qasjes nga SHBA, pas kthimit të Presidentit Donald Trump, si dhe për të vlerësuar mbështetjen për çdo mision të mundshëm paqeruajtës të ardhshëm. Shumë më shumë vende u përfshinë këtë herë sesa takimi i mëparshëm i 2 marsit.
Ai tha se kishte një "vendosje më të fortë kolektive dhe angazhime të reja u vunë në tryezë", si në lidhje me mbrojtjen e marrëveshjes, ashtu edhe në çështjen më të gjerë të mbrojtjes dhe sigurisë së Evropës.
Trupat në Ukrainë për të ruajtur paqen
Starmer tha se të gjithë pjesëmarrësit kishin riafirmuar angazhimin e tyre për sigurinë afatgjatë të Ukrainës dhe ranë dakord që Ukraina "duhet të jetë në gjendje të mbrojë veten dhe të pengojë agresionin e ardhshëm rus".
Ai shtoi se "aranzhimet e fuqishme dhe të besueshme të sigurisë" janë mënyra më e mirë për të siguruar paqen e qëndrueshme në Ukrainë dhe tha se planifikuesit ushtarakë do të mblidhen përsëri në MB të enjten për të përparuar me planet praktike për të mbështetur sigurinë e ardhshme të Ukrainës.
Pa dhënë detaje të sakta, Starmer përsëri tha se aleatët ishin gati të vendosnin trupa në Ukrainë për të ruajtur paqen pas çdo armëpushimi. Mbretëria e Bashkuar dhe Franca kanë punuar për të detyruar aleatët e Ukrainës të ofrojnë trupa, armë ose ndihma të tjera për një forcë ushtarake evropiane që mund të vendoset për të siguruar Ukrainën dhe për të penguar Rusinë nga sulmi përsëri.
“Ne do të ndërtojmë mbrojtjen dhe forcat e armatosura të Ukrainës dhe do të jemi gati të vendosemi si një “koalicion i të gatshëmve” në rast të një marrëveshjeje paqeje, për të ndihmuar sigurimin e Ukrainës në tokë, në det dhe në qiell”, shtoi ai.
Armëpushimi pa kushte
Takimi u zhvillua në vazhdën e një propozimi të SHBA-së për një armëpushim 30-ditor në Ukrainë, të cilin Zelenskyy e ka mbështetur. Putin ka treguar se ai mbështet një armëpushim në parim, por ka përcaktuar një mori detajesh që duhen sqaruar përpara se të bihet dakord për një armëpushim.
Starmer tha se mbështetja e Zelenskyy për një armëpushim pa kushte tregon se Ukraina është "pala e paqes", ndërsa Macron tha se tregoi "guxim".
Në një deklaratë, Macron tha se Rusia “nuk duket se po kërkon sinqerisht paqen” dhe se Putini po i intensifikonte luftimet përpara se të negocionte.
“Ky është momenti kur strategjia jonë e paqes përmes forcës hyn në lojë,” tha ai. “Nëse duam paqe, Rusia duhet të përgjigjet qartë dhe presioni – në koordinim me Shtetet e Bashkuara – për të siguruar këtë armëpushim duhet të jetë i qartë”.
Zelenskyy doli nga takimi duke bërë thirrje për sanksione më të forcuara për të shtuar presionin mbi Rusinë, që të pranojë një armëpushim pa kushte që mund të hapin rrugën për një marrëveshje paqeje. Në një seri postimesh në X, ai tha se "Moska kupton një gjuhë" dhe se një armëpushim 30-ditor "pa vrasje" do të krijonte një dritare në të cilën "do të ishte vërtet e mundur të negocioheshin të gjitha aspektet e një paqeje të vërtetë".
Ai tha gjithashtu se nuk varet nga Putini që është vendosur në Ukrainë pas ndonjë marrëveshjeje paqeje, pasi ai i dha mbështetjen e tij një kontigjenti evropian në terren me një "backstop" amerikan.
“Nëse Putini dëshiron të sjellë një kontigjent të huaj në territorin rus, kjo është punë e tij. Por nuk është puna e tij të vendosë asgjë për sigurinë e Ukrainës dhe Evropës”, tha Zelenskyy.
Një problem i mundshëm për koalicionin dhe për Zelenskyy është se Trump ka dhënë pak ose aspak mbështetje për ndonjë marrëveshje sigurie që do të përfshijë mbështetjen ushtarake të SHBA.
'Nga Rusia po vijnë lajme të mira'
Shtetet e Bashkuara kanë ndryshuar qasjen e tyre ndaj luftës që nga kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë. Ndryshimi i qasjes në lidhje me atë të marrë nga Presidenti Joe Biden u bë veçanërisht i dukshëm pasi Trump u përplas me Zelenskyy në 28 shkurt në Zyrën Ovale.
Starmer ka marrë drejtimin, së bashku me Macron, në grumbullimin e "koalicionit të vullnetarëve", pjesërisht për të bindur Trumpin të ruajë mbështetjen për Kievin. Një rezultat ka qenë tashmë një pranim në rritje nga vendet evropiane në veçanti se ata duhet të bëjnë më shumë për të garantuar sigurinë e tyre, duke përfshirë rritjen e shpenzimeve të tyre të mbrojtjes.
Zyra e kancelarit Olaf Scholz tha se lideri gjerman mirëpriti gatishmërinë e Zelenskyy për të hyrë në një armëpushim "të pakushtëzuar" 30-ditor dhe "theksoi rëndësinë e rolit udhëheqës të presidentit amerikan".
Trump shprehu optimizëm të premten se Putin, i cili u takua me të dërguarin e SHBA Steve Witkoff në fillim të javës, do të mbështesë një armëpushim.
"Unë jam duke parë nga këndvështrimi për një armëpushim dhe përfundimisht një marrëveshje. Atmosferë mjaft e mirë po vjen nga Rusia," tha ai.
Ukraina, nën presion të ashpër ushtarak në pjesë të vijës së frontit, tre vjet pas pushtimit të plotë të Rusisë, tashmë ka miratuar propozimin e armëpushimit. Ushtria ruse ka fituar vrull në fushën e betejës dhe analistët thonë se Putini ka të ngjarë të hezitojë të nxitojë për një armëpushim, ndërkohë që ai ndjen se ka një avantazh.
“Herët a vonë, Putini do të duhet të vijë në tryezë”, tha Starmer. “Pra, ky është momenti, le të heshtin armët, le të ndalojnë sulmet barbare ndaj Ukrainës, njëherë e përgjithmonë dhe bien dakord për një armëpushim tani”.
/rtsh.al/
