Kryeministri sllovak, Robert Fico është në gjendje të rrezikshme për jetën pasi u plagos në një të shtëna pas një ngjarjeje politike pasditen e së mërkurës, një episod dhune që shënoi karrierën e tij prej dekadash në politikë.
Fico, 59 vjeç, lindi në vitin 1964 në Çekosllovakinë e atëhershme. Anëtar i Partisë Komuniste para shpërbërjes së komunizmit, ai mori një diplomë juridike në 1986 dhe u zgjodh për herë të parë në parlamentin e Sllovakisë në 1992 si anëtar i Partisë së Majtë Demokratike.
Ai shërbeu për disa vite në vitet 1990 si agjent qeveritar që përfaqësonte Republikën Sllovake përpara Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut dhe Komisionit Evropian për të Drejtat e Njeriut. Në vitin 1999, ai u bë kryetar i partisë Smer (Drejtimi), ku ka qenë një figurë kryesore që atëherë.
Ai dhe Smer janë përshkruar më shpesh si populistë të majtë, megjithëse është krahasuar edhe me politikanë të krahut të djathtë si kryeministri nacionalist i Hungarisë fqinje, Viktor Orbán.
Fico u kthye në pushtet në Sllovaki vitin e kaluar, pasi kishte shërbyer dy herë si kryeministër, nga 2006 në 2010 dhe përsëri nga 2012 në 2018. Mandati i tij i tretë e bëri atë kreun e qeverisë më jetëgjatë në historinë e Sllovakisë, një anëtare e Bashkimit Evropian dhe NATO-s.
Pas pesë vitesh në opozitë, partia e Ficos fitoi zgjedhjet parlamentare vitin e kaluar në një platformë pro-ruse dhe anti-amerikane. Ai u zotua t'i japë fund mbështetjes ushtarake të Sllovakisë për Ukrainën, ndërsa ajo luftoi me pushtimin në shkallë të plotë të Rusisë. Ai ka argumentuar se NATO dhe Shtetet e Bashkuara provokuan Moskën në luftë.
Pas fitores së tij në zgjedhje, qeveria e re ndaloi menjëherë dërgesat e armëve në Ukrainë. Mijëra njerëz dolën vazhdimisht në rrugë anembanë Sllovakisë, për të protestuar kundër politikave pro-ruse dhe të tjera të Ficos, duke përfshirë planet për të ndryshuar kodin penal për të eliminuar një prokuror të posaçëm kundër korrupsionit dhe për të marrë kontrollin e medias publike.
Rikthimi i Ficos në pushtet shkaktoi shqetësim në mesin e kritikëve të tij se ai dhe partia e tij – e cila ishte njollosur prej kohësh nga skandali – do ta largonin Sllovakinë nga kursi i saj properëndimor.
Ai u zotua të ndiqte një politikë të jashtme "sovrane", premtoi një qëndrim të ashpër kundër migracionit dhe organizatave joqeveritare dhe bëri fushatë kundër të drejtave të LGBTQ+.
Ai fitoi reputacion për zhurmat e tij kundër gazetarëve dhe u përball me akuza penale në vitin 2022 për gjoja krijimin e një grupi kriminal dhe shpërdorim të pushtetit.
Në vitin 2018, ai dhe qeveria e tij dhanë dorëheqjen mes polemikave pasi gazetari investigativ sllovak Ján Kuciak u vra së bashku me të fejuarën e tij. Kuciak kishte raportuar për krime të lidhura me taksat që implikonin politikanë të nivelit të lartë sllovak. Fico është i martuar dhe ka një fëmijë. AP
/rtsh.al/
