Vaji i ullirit ka shumë përfitime shëndetësore, duke përfshirë uljen e rrezikut për demencë, shëndet të dobët të zemrës, rënie njohëse ose vdekje të hershme.
Por sa i dobishëm është në të vërtetë elementi kryesor i dietës mesdhetare varet nga mënyra se si produkti vilet, përpunohet, ruhet dhe përdoret, në ferma, mullinj, dyqane ushqimore apo në shtëpinë tuaj.
"Përfitimet shëndetësore vijnë nga një sërë faktorësh ose përbërësish brenda vajit të ullirit. Kryesori është acidi oleik dhe është treguar se ka përfitime shumë të shëndetshme", tha Dr. Tassos Kyriakides, asistent profesor i biostatistikës.
Gjithashtu e rëndësishme është sasia e pasur e polifenoleve në vajin e ullirit, të cilat janë një lloj antioksiduesi që ndihmon në mbrojtjen kundër dëmtimit të qelizave dhe inflamacionit në trup, tha Dr. Mercedes Fernández, kreu i njësisë së standardizimit dhe kërkimit të Këshillit Ndërkombëtar të Ullirit, organizatë ndërqeveritare me seli në Spanjë.
Ja çfarë duhet të dini për të zgjedhur vajin më të mirë të mundshëm të ullirit për dietën tuaj.
Vjelja dhe përpunimi
Historikisht, markat që ruajnë një cilësi të lartë të vajit të ullirit janë ato që kujdesen në proces që nga momenti i vjeljes. Vaji i bërë nga ullinj të vjelur butësisht, shumë të gjelbër që nuk janë pjekur plotësisht, është më i miri pasi ata kanë një përqendrim më të lartë të përbërësve të shëndetshëm.
Sa shpejt kalojnë ullinjtë nga vjelja në përpunim në vaj është hapi tjetër kritik.
“Disa kompani kanë mullinjtë dhe përpunimin e tyre ku brenda dy orëve, ata mund të merrnin kokrrat nga pemët, t'i vendosnin në mulli dhe të merrnin produktin,” tha Kyriakides. Kjo minimizon rrezikun e oksidimit ose fermentimit nga qëndrimi jashtë për një kohë të gjatë pas vjeljes.
Nuk duhet të ketë më shumë se disa ditë midis datave të korrjes dhe përpunimit.
Mënyra se si përpunohet vaji është një nga faktorët më të mëdhenj nëse ai produkt është i shëndetshëm, thonë ekspertët. Vaji i ullirit ekstra i virgjër është versioni më i shëndetshëm sepse shtypet në të ftohtë vetëm një herë pa nxehtësi të lartë ose tretës kimikë. Përpunimi i veçantë ndihmon vajin ekstra të virgjër të ruajë lëndët ushqyese.
Freskia dhe metodat e ruajtjes
Ruajtja e vajit në një mjedis të freskët dhe në një shishe qelqi me ngjyrë të errët gjatë gjithë jetës së vajit të ullirit është thelbësore. Rëndësia e një ambienti të freskët është gjithashtu arsyeja pse konsumimi i vajit të papërpunuar është më mirë sesa ta përdorni për të gatuar. Por pavarësisht se si konsumohet, vaji i ullirit është shumë më i shëndetshëm sesa vajrat e rafinuar në dyqane ushqimore, thonë ekspertët.
Ruajtja e vajit tuaj në shtëpi
Përveç informacionit mbi datat e vjeljes dhe përpunimit, një mënyrë tjetër për të vlerësuar freskinë e vajit tuaj është shija.
Sa më shumë shije të ketë vaji i ullirit, aq më shumë përfitime shëndetësore ka, pasi përbërësit përgjegjës për to kontribuojnë gjithashtu në shijen e vajit, tha Joseph R. Profaci, drejtor ekzekutiv i Shoqatës së Vajit të Ullirit të Amerikës së Veriut, një shoqatë tregtare industrie. "Nëse shëndeti është shtytësi kryesor, konsumatorët duhet të kërkojnë ato që janë të fuqishëm dhe jo të butë."
Mbajtja e vazhdueshme e vajit në frigorifer mund të zgjasë mbrojtjen e fenolikëve edhe për një ose dy vjet, vetëm sigurohuni që ta nxirrni atë pak përpara se ta vendosni në sallatën tuaj në mënyrë që të ngrohet në konsistencën e tij normale./ CNN
/rtsh.al/
