Në të kaluarën, kafeja shoqërohej me rritje të rreziqeve shëndetësore. Por hulumtimet në dekadën e fundit zbulojnë se pirja e kafesë mund të sjellë përfitime në shëndetin tuaj.
Kafeina është droga psikoaktive më e njohur në botë. Njerëzit kanë pirë kafe, një burim natyral i kafeinës, për shekuj, por ka pasur deklarata të ndryshme rreth efektit të saj në shëndetin e njeriut për dekada.
"Tradicionalisht, kafeja është parë si një gjë e keqe. Kërkimet nga vitet 1980 dhe ‘90 arritën në përfundimin se njerëzit që pinin kafe kishin një rrezik më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare, por ky studim është riparë që atëherë", thotë Marc Gunter, profesor i epidemiologjisë së kancerit në Imperial College London dhe ish-kreu i seksionit të të ushqyerit dhe metabolizmit në Agjencinë Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC).
Me më shumë studime të popullsisë në shkallë më të gjerë që janë shfaqur gjatë dekadës së fundit, thotë Gunter, shkencëtarët tani kanë të dhëna nga qindra mijëra konsumues të kafesë.
Por çfarë na thotë hulumtimi dhe a jep konsumimi i kafesë përfitime apo rreziqe shëndetësore?
Kafeja është shoqëruar me një rrezik në rritje të kancerit, sepse përmban akrilamide, një substancë kancerogjene që gjendet në ushqime si buka e thekur, ëmbëlsirat dhe patatinat. Megjithatë, IARC arriti në përfundimin në vitin 2016 se kafeja nuk është kancerogjene, përveç nëse pihet shumë e nxehtë, mbi 65C. Në një përmbledhje të vitit 2023, studiuesit argumentojnë se, ndërsa kafeja është një nga burimet kryesore të akrilamidit në dietat tona, nuk ka ende një bazë të fortë dhe përfundimtare të provave që të tregojnë se ajo lidhet me rrezikun e kancerit.
Përfitimet e mundshme shëndetësore nga pirja e kafesë
Më shumë kërkime kanë zbuluar se kafeja në fakt mund të ketë një efekt mbrojtës për shëndetin. Disa studime kanë treguar një lidhje midis pirjes së kafesë dhe një rreziku më të ulët të disa llojeve të kancerit te pacientët, për shembull.
Në vitin 2017, Gunter publikoi rezultatet e një studimi që shqyrtoi zakonet e pirjes së kafesë të gjysmë milioni njerëzve në të gjithë Evropën gjatë një periudhe 16-vjeçare. Ata që pinin më shumë kafe kishin një rrezik më të ulët të vdekjes nga sëmundjet e zemrës, goditjet në tru dhe kanceri. Këto gjetje janë në përputhje me kërkimet nga pjesë të tjera të botës, duke përfshirë SHBA-në, dhe kërkimet më të fundit në Mbretërinë e Bashkuar. Gunter thotë se ka mjaft konsensus në studimet vëzhguese për të konfirmuar se njerëzit që pinë deri në katër filxhanë kafe në ditë kanë më pak sëmundje në krahasim me ata që nuk pinë asnjë.
Përfitimet e mundshme të kafesë mund të shkojnë më tej. Ata që pinin kafe, sipas studimit të Gunter-it kishin më shumë gjasa të pinin duhan dhe kishin dieta më të pashëndetshme sesa ata që nuk pinin kafe. Kjo do të sugjeronte që nëse kafeja ul rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe kancerit, ajo mund të jetë më e fuqishme se sa mendojmë, po i tejkalon efektet për shkak të sjelljeve jo të shëndetshme.
Njerëzit që konsumojnë kafe mund të kenë shëndet më të mirë se njerëzit që zgjedhin të mos e bëjnë këtë, thotë Peter Rogers, i cili studion efektet e kafeinës në sjellje, humor, vigjilencë dhe vëmendje në Universitetin e Bristolit.
"Disa njerëz sugjeruan se mund të ketë një efekt mbrojtës, i cili është disi i diskutueshëm pasi bazohet në provat e popullsisë," thotë ai.
Ndërkohë, njerëzit që konsumojnë kafe rregullisht kanë shpesh presion më të lartë të gjakut, i cili duhet të rrisë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare. Por, thotë Rogers, nuk ka prova që presioni i lartë i gjakut nga pirja e kafesë lidhet me rrezikun më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare./ BBC
/rtsh.al/
