Një klasë kimikatesh, me gjasë produkte që gjenden thuajse në çdo shtëpi, mund të ndikojnë në shëndetin tuaj hormonal.
Pyetja është se sa duhet të shqetësohen njerëzit për këto kimikate që çrregullojnë endokrinën (EDC), të tilla si ftalatet, BPA ose bisphenol A?
Literatura shkencore rreth EDC-ve është ende në rritje, por janë sugjeruar lidhje midis ekspozimit dhe problemeve shëndetësore, duke përfshirë zhvillimin e trurit, fertilitetin dhe pubertetin, tha Dr. Michael Bloom, profesor i shëndetit global dhe komunitetit në Kolegjin Universitar të Shëndetit Publik George Mason në Fairfax. Virxhinia.
Dhe ndërsa ka ende shumë pyetje që studiuesit duan të eksplorojnë rreth EDC-ve, organizata si Environmental Working Group, një organizatë jofitimprurëse që hulumton për produkte më të sigurta, po inkurajojnë individët të ndërmarrin hapa për të shmangur ekspozimin. Kimikatet ndikojnë në hormone, të cilat luajnë rolin e rëndësishëm të bartjes së mesazheve në të gjithë trupin për të koordinuar funksione të ndryshme në organe, lëkurë, muskuj dhe inde të tjera.
Çfarë janë EDC-të?
Kimikatet endokrine nuk prodhohen nga trupi i njeriut, por ndikojnë në mënyrën se si funksionojnë hormonet, tha Bloom. Hormonet janë thelbësore për shumë procese biologjike në trup, të tilla si puberteti, riprodhimi dhe zhvillimi i trurit.
Disa nga këto kimikate mund të imitojnë hormonet që trupi juaj prodhon, të tilla si estrogjeni ose testosteroni. EDC të tjera ndikojnë në sintezën hormonale në mënyrë që trupi të prodhojë më shumë një hormon, më pak prej një tjetri, ose të ndryshojë mënyrën se si shpërbëhet.
Ftalatet, për shembull, janë kimikate sintetike që prodhuesit i përdorin shpesh në qindra produkte të tilla si kontejnerët e ushqimit dhe pijeve dhe mbështjellëset plastike. Këto EDC ndërhyjnë në prodhimin e testosteronit, sipas Shoqatës Endokrine.
Retardantët e brominuar përdoren në elektronikë, veshje dhe mobilje dhe lidhen me funksionin jonormal të tiroides, i cili ka një rol kyç në zhvillimin e fëmijëve.
“Kimikatet që prishin endokrinën në një farë mënyre ndikojnë në komunikimin hormonal”, tha Bloom. "Dhe komunikimi hormonal është një rrugë kritike përmes së cilës truri ynë komunikon me indet, dhe indet komunikojnë me njëri-tjetrin."
Ekspozimi kronik ndaj një substance që bllokon ose ndryshon aktivitetin e hormoneve mund të ketë pasoja serioze, shtoi Alexa Friedman, një shkencëtare e në ekipin e jetesës së shëndetshme në Grupin e Punës Mjedisore.
"Çdo gjë që ndikon në hormonet tuaja ka shumë të ngjarë të ndikojë në rezultate të tjera shëndetësore," tha ajo.
Ndikimet shëndetësore të çrregullimeve endokrine
Literatura shkencore në rritje sugjeron se përçarësit endokrine mund të luajnë një rol duke përfshirë çrregullimin e deficitit të vëmendjes dhe çrregullimet e kontrollit të impulsit.
"Hormonet luajnë një rol të madh në zhvillimin e trurit dhe funksionimin normal të trurit, kështu që ekspozimi ndaj këtyre EDC-ve herët në jetë mund të ndryshojë zhvillimin tuaj," tha Friedman.
Këto kimikate gjithashtu mund të lidhen me trendin e pubertetit të hershëm tek vajzat , i cili “është i lidhur me një rrezik në rritje të problemeve psikosociale, obezitetit, diabetit, sëmundjeve kardiovaskulare dhe kancerit të gjirit”, tha Dr. Natalie Shaw, drejtuese e Neuroendokrinologjisë Pediatrike.
Studimet kanë treguar gjithashtu shqetësime rreth ndjeshmërisë ndaj insulinës dhe diabetit , obezitetit dhe fertilitetit , tha Bloom.
Si jeni të ekspozuar
Mund të jetë sfiduese të ndalosh plotësisht ekspozimin ndaj përçarësve endokrinë, tha Friedman.
“Çështja më e madhe me EDC-të është se ato janë kaq të përhapura në mjedis dhe në gjithçka që ne përdorim,” shtoi ajo.
Kujdesi për lëkurën dhe produktet e kujdesit personal janë burime të ekspozimit si për fëmijët ashtu edhe për të rriturit si në përbërjen kimike të vetë produkteve ashtu edhe në paketimin plastik në të cilin ndodhen, tha Bloom.
Pesticidet e përdorura në bujqësi dhe që gjenden në prodhime mund të kenë përçarës endokrine dhe ujërat nëntokësore gjithashtu mund të jenë të kontaminuara, shtoi Friedman.
“Besojeni apo jo, përqendrimet mjaft domethënëse gjenden në pluhurin e shtëpisë”, shtoi Bloom.
Prania në pluhur është veçanërisht shqetësuese kur bëhet fjalë për të vegjlit dhe foshnjat që kalojnë shumë kohë afër tokës, tha ai./ CNN
/rtsh.al/
