Ukraina thotë se ka ndaluar transportin e gazit rus në Evropë përmes territorit të saj, pasi një marrëveshje tranziti pesëvjeçare skadoi të mërkurën.
Mbyllja e një prej rrugëve më të vjetra të gazit të Rusisë për në Bashkimin Evropian pritej dhe vjen pasi lufta e Moskës në Ukrainë së shpejti hyn në vitin e saj të katërt. Ministria e Energjisë e Ukrainës tha se i dha fund marrëveshjes “në interes të sigurisë kombëtare”.
“Ne kemi ndaluar transitin e gazit rus. Kjo është një ngjarje historike,” tha ministria në një deklaratë, duke shtuar se infrastruktura e saj e transportit të gazit ishte përgatitur përpara skadimit.
Që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës nga Moska në shkurt 2022, Bashkimi Evropian ka kërkuar të diversifikojë furnizimet e tij me energji dhe të zvogëlojë varësinë e tij nga Rusia. Sipas Këshillit Evropian, importet e gazit të tubacioneve në Bashkimin Evropian nga Rusia janë zvogëluar në mënyrë drastike, duke rënë nga mbi 40% në 2021 në rreth 8% në 2023.
Pas mbylljes së rrugës përmes Ukrainës, Rusia do të ketë vetëm një mënyrë më shumë për të ofruar gaz nëpërmjet tubacionit në Evropë: gazsjellësi TurkStream që kalon përmes Turqisë në Bullgari.
Vitin e kaluar, gjiganti i gazit në pronësi të Kremlinit, Gazprom, i cili nënshkroi marrëveshjen e tranzitit me Naftogaz të Ukrainës në vitin 2019, regjistroi një humbje prej 6.9 miliardë dollarësh, e para në më shumë se 20 vjet, për shkak të uljes së shitjeve në Evropë, raportoi Reuters. Kjo përkundër përpjekjeve të saj për të rritur eksportet drejt blerësit të ri Kinë.
Ukraina tani përballet me humbjen e rreth 800 milionë dollarëve në vit në tarifat e tranzitit nga Rusia, ndërsa Gazprom do të humbasë afro 5 miliardë dollarë në shitjet e gazit, sipas agjencisë së lajmeve. Disa vende evropiane që ende blejnë gazin rus, si Sllovakia dhe Austria, kishin rregulluar më parë rrugë alternative të furnizimit, raportoi ai.
/rtsh.al/