Shtetet e Bashkuara dhe rebelët Houthi të mbështetur nga Irani në Jemen u zotuan për përshkallëzim pasi SHBA-ja nisi sulmet ajrore për të penguar rebelët të sulmojnë anijet ushtarake dhe tregtare në një nga korridoret më të ngarkuara të anijeve në botë.
“Ne nuk do t'i lejojmë këta njerëz që të kontrollojnë se cilat anije mund të kalojnë dhe cilat jo. Pyetja është, sa kohë do të vazhdojë kjo? Do të vazhdojë derisa ata të mos kenë më aftësinë për ta bërë këtë”, tha Sekretari i Shtetit Marco Rubio për CBS të dielën. Ai tha se këto nuk janë sulmet hakmarrëse të njëpasnjëshme që administrata Biden kreu pas sulmeve të Houthi.
Presidenti Donald Trump u zotua të shtunën se do të përdorë "forcë dërrmuese vdekjeprurëse" derisa Houthi të pushojnë sulmet e tyre dhe paralajmëroi se Teherani do të mbahet "plotësisht përgjegjës" për veprimet e tyre.
Huthi kanë shënjestruar vazhdimisht anijet ndërkombëtare në Detin e Kuq, duke fundosur dy anije, në atë që ata e quajnë akte solidariteti me palestinezët në Gaza, ku Izraeli ka qenë në luftë me Hamasin, një tjetër aleat iranian.
Sulmet u ndalën kur një armëpushim Izrael-Hamas u vendos në janar - një ditë para se Trump të merrte detyrën - por javën e kaluar Houthi-t thanë se do të rifillonin sulmet kundër anijeve izraelite pasi Izraeli ndërpreu fluksin e ndihmës humanitare në Gaza këtë muaj.
Që atëherë nuk është raportuar asnjë sulm i Houthi.
Ministria e Shëndetësisë e drejtuar nga Houthi tha se sulmet gjatë natës së SHBA vranë të paktën 31 njerëz, duke përfshirë gra dhe fëmijë, dhe u plagosën mbi 100 të tjerë në kryeqytetin e Sanaa dhe provincën veriore të Saada, bastioni i rebelëve në kufirin me Arabinë Saudite.
Sulmet ajrore ishin një nga sulmet më të gjera kundër Houthis që nga fillimi i luftës në Gaza në tetor 2023.
Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Trump, Michael Waltz, tha të dielën për ABC se sulmet “në fakt kishin në shënjestër udhëheqës të shumtë Houthi”. Ai nuk i identifikoi ata dhe nuk dha dëshmi. Rubio tha se disa objekte të Houthit ishin shkatërruar.
Byroja politike e Houthi-ve ka thënë se rebelët do t'i përgjigjen sulmeve të SHBA-së dhe "do të ketë përshkallëzim".
Rebelët të dielën pretenduan se kishin shënjestruar grupin sulmues të avionëve USS Harry S. Truman me raketa dhe një dron, por dy zyrtarë amerikanë i thanë Associated Press se nuk ka pasur asgjë të tillë. Zyrtarët folën në kushte anonimiteti për të mos diskutuar mbi operacionet ushtarake.
Rubio tha se gjatë 18 muajve të fundit, Houthi-t kishin sulmuar Marinën e SHBA-së “direkt” 174 herë dhe kishin shënjestruar anijet tregtare 145 herë duke përdorur “armë me precizion të drejtuara kundër anijeve”.
Sulmet shkaktuan luftimet më serioz që Marina e SHBA kishte parë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Të dielën, kreu i Gardës Revolucionare paraushtarake të Iranit, gjenerali Hossein Salami, mohoi se vendi i tij ishte i përfshirë në sulmet e Houthis, duke thënë se "nuk luan asnjë rol në përcaktimin e politikave kombëtare ose operacionale" të grupeve militante me të cilat është aleate në të gjithë rajonin, sipas TV shtetëror.
Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araghchi, duke shkruar në X, i kërkoi SHBA-së të ndalonte sulmet ajrore dhe tha se Uashingtoni nuk mund të diktojë politikën e jashtme të Iranit.
Shtetet e Bashkuara dhe të tjerët kanë akuzuar prej kohësh Iranin për ofrimin e ndihmës ushtarake për rebelët. Marina amerikane ka sekuestruar pjesë raketash të prodhuara nga Irani dhe armë të tjera, për të cilat tha se ishin të destinuara për Houthis.
Shtetet e Bashkuara, Izraeli dhe Britania goditën më parë zonat e kontrolluara nga Houthi në Jemen, por operacioni i ri u krye vetëm nga SHBA. Ishte sulmi i parë ndaj Houthis nën administratën e dytë Trump.
Grupi i sulmit të transportuesit USS Harry S. Truman, i cili përfshin transportuesin, tre destrojer të marinës dhe një kryqëzor, ndodhet në Detin e Kuq dhe ishte pjesë e misionit. Nëndetësja me raketa lundruese USS Georgia ka operuar gjithashtu në rajon. AP
/rtsh.al/
