Një rinumërim i votave të hedhura në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale të së dielës në Rumani është urdhëruar nga gjykata e lartë e vendit, pas akuzave se platforma e mediave sociale TikTok i dha "trajtim preferencial" fituesit surprizë, Calin Georgescu.
Gjykata Kushtetuese hodhi poshtë gjithashtu pretendimet e paraqitura nga dy prej kandidatëve humbës që akuzuan Georgescu-n për financim të paligjshëm të fushatës.
Georgescu, një radikal pa parti të tijën, bëri fushatë kryesisht në TikTok. Platforma ka mohuar kategorikisht se ka favorizuar kandidatin e ekstremit të djathtë, pro-rus. Georgescu fitoi 23% të votave, me 19% për nënkampionen, Elena Lasconi, e opozitës Save Romania Union.
Kryeministri Marcel Ciolacu i socialdemokratëve qeverisës doli i treti. Byroja Qendrore e Zgjedhjeve tani duhet të vendosë se si do të bëhet rinumërimi, me çfarë personeli dhe në cilin afat.
Një rinumërim i plotë është i paprecedentë në historinë postkomuniste rumune. Siç qëndrojnë gjërat, Georgescu do të përballet me Lasconin në një balotazh më 8 dhjetor.
“Ekstremizmi luftohet me votim, jo me lojëra në prapaskenë”, tha Lasconi.
"I bëj thirrje Byrosë Qendrore të Zgjedhjeve që të trajtojë me mençuri rinumërimin e votave. Ligji duhet të jetë i njëjtë për të gjithë, jo të interpretohet ndryshe për disa."
TikTok u përball gjithashtu me akuza se nuk respektoi rregullat zgjedhore nga organi më i lartë i sigurisë i Rumanisë, Këshilli i Lartë i Mbrojtjes Kombëtare.
Presidenti në largim Klaus Iohannis, i cili mblodhi këshillin, tha se platforma "nuk e shënoi atë si një kandidat politik". Por TikTok i ka mohuar me forcë akuzat.
“Është kategorikisht e rreme të pretendosh se llogaria e tij është trajtuar ndryshe nga çdo kandidat tjetër”, thuhet në një deklaratë.
"Kur autoritetet rumune na kontaktuan për të raportuar një numër videosh që nuk kishin identifikues... ne ndërmorëm veprime për ato video brenda 24 orëve."
Vetë Georgescu ka kundërshtuar kritikat se ai e përdori platformën e mediave sociale në mënyrë të paligjshme për të fituar një avantazh elektoral. 62-vjeçari ka më shumë se 330,000 ndjekës - nga 30,000 pak më shumë se dy javë më parë - dhe më shumë se 4 milion pëlqime.
"Buxheti i kësaj fushate ishte zero... Unë kisha një ekip shumë të vogël - maksimumi 10 persona, jo më shumë. Por ne kishim miliona njerëz pas [nesh]," tha ai për BBC.
"Unë nuk jam ndryshe - populli rumun është i ndryshëm. Populli rumun ka nevojë për liri. Demokracia e vërtetë do të thotë shpirtërore. Zoti. Toka jonë. Prona jonë. Shpirti ynë. Familja jonë."
Ai shtoi se institucionet shtetërore po përpiqen të mohojnë zgjedhjen e njerëzve. Protestuesit anti-Georgescu kanë dalë tashmë në rrugë në Bukuresht dhe në disa qytete provinciale, ndërsa Georgescu u ka bërë thirrje mbështetësve të tij që të "qëndrojnë në shtëpi me miqtë dhe familjen" dhe të mos përgjigjen ndaj provokimeve.
Rregullatori i Telekomit i Rumanisë, Ancom, ka bërë thirrje që TikTok të pezullohet në pritje të një hetimi nga prokurorët mbi dyshimet për manipulim të procesit zgjedhor.
Këshilli Kombëtar Audiovizual i Rumanisë i ka kërkuar gjithashtu Komisionit Evropian të hetojë mënyrën se si TikTok, i cili ndalon reklamat formale politike, u përdor në zgjedhje.
Rumania do të mbajë zgjedhje parlamentare këtë fundjavë, me partitë e ekstremit të djathtë AUR dhe SOS Rumania që shpresojnë për një rritje të popullaritetit pas votimit presidencial.
Partitë e koalicionit qeverisës, socialdemokratët dhe nacional-liberalët, janë në rrëmujë – të poshtëruara nga dështimi i kandidatëve të tyre në zgjedhjet presidenciale.
Në të gjithë Rumaninë, dhe në diasporën e madhe rumune jashtë vendit, ka një humor gëzimi, dëshpërimi ose thjesht konfuzioni.
/rtsh.al/
