Organizata ndërkombëtare për të drejtat e njeriut Amnesty International ka publikuar raportin vjetor për gjendjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri për 2023-2024.
Raporti thekson se dhuna familjare në Shqipëri kundër grave vazhdoi, me 12 gra të vrarë nga partnerët dhe anëtarët e familjes së tyre.
Gjithashtu raporti që në nisje për vendin tonë thekson gjuhën e urrejtës për gazetarët, të cilët iu nënshtruan gjuhës së urrejtjes, sulmeve fizike dhe sulmeve me armë.
Amnesty vëren se ky raport dokumenton shqetësimet e të drejtave të njeriut në 155 vende, duke lidhur çështjet në nivel global dhe rajonal dhe duke pritur për implikimet për të ardhmen.
Shtetet dhe grupet e armatosura po thyejnë dhe përkulin rregullat e luftës dhe racizmi qëndron në qendër të disa konflikteve të armatosura dhe përgjigjet ndaj tyre.
Krizat ekonomike, ndryshimet klimatike dhe degradimi i mjedisit kanë prekur në mënyrë disproporcionale komunitetet e margjinalizuara.
Mbrojtësit e të drejtave të njeriut që bëjnë fushatë për të drejtat e këtyre komuniteteve janë në shënjestër si pjesë e një shtypjeje më të gjerë të mospajtimit.
Reagimi është intensifikuar kundër të drejtave të grave dhe vajzave dhe personave LGBTI. Nxitja e urrejtjes dhe përmbajtje të tjera të dëmshme të postuara në internet kundër disa grupeve të racizuara janë rritur.
Ndërkohë, përparimet në inteligjencën artificiale përdoren për të kufizuar liritë dhe për të shkelur të drejtat e njeriut.
Shqipëria
Gazetarët iu nënshtruan gjuhës së urrejtjes, sulmeve fizike dhe sulmeve me armë. Dhuna në familje kundër grave vazhdoi, me 12 gra të vrarë nga partnerët dhe anëtarët e familjes. Shqipëria dhe Italia ranë dakord për ndërtimin e dy qendrave të paraburgimit në Shqipëri për emigrantët që tentojnë të arrijnë në Itali. Komiteti CEDAË raportoi një mungesë progresi për të drejtat e personave LGBTI. Përhapja e sëmundjes infektive nga pakujdesia u shfuqizua si vepër penale. Ulja e numrit të gjykatave ngriti shqetësime në lidhje me eksesin në drejtësi për qytetarët.
Në nëntor, Shqipëria dhe Italia nënshkruan një marrëveshje që përcakton se Italia do të ndërtojë dy qendra paraburgimi në Shqipëri për të ndaluar personat e përgjuar nga autoritetet italiane në det ndërsa përpiqej të arrinte në brigjet italiane. Organizatat për të drejtat e njeriut dhe të tjera shprehu shqetësimin për ndikimin e kësaj mund të ketë për të drejtat e njeriut të refugjatëve, azilkërkuesit dhe migrantët, duke përfshirë ndalimi automatik dhe për këtë arsye arbitrar.
Në mars, një sulm me armë në selinë i televizionit kombëtar Top Channel , rezultoi me vdekjen e një sigurimi roje. Në janar, një gazetar dhe gruaja e tij janë sulmuar fizikisht në Lezhë nga dy biznesmenët pas publikimit të një artikull që kishte shkruar për një çështje gjyqësore.
Gazetarët u sulmuan dhe për shkrimin për projekti për menaxhimin e mbetjeve publike në Tiranë.
Dhuna ndaj grave dhe vajzave
Dhuna në familje ndaj grave ishte e përhapur. Sipas të dhënave të policisë, gjatë të parës tre muaj të vitit kishte më shumë se 1000 raste të raportuara të dhunës ndaj gra, duke rezultuar në 510 urdhra mbrojtjeje. Nga 5210 raste të dhunës në familje e regjistruar nga policia në vitin 2022, në mars të
zyra e prokurorit publik raportoi vetëm 1,880 rastet; meshkujt ishin përgjegjës për 92.8% të sulmet. Midis janarit dhe Shtator, 12 gra ishin vrarë nga partnerët e tyre ose anëtarët e tjerë të familjes.
Të Drejtat e refugjatëve dhe emigrantëve
Në nëntor, Shqipëria dhe Italia nënshkruan një marrëveshje që përcakton se Italia do të ndërtojë dy qendra paraburgimi në Shqipëri për të ndaluar personat e përgjuar nga autoritetet italiane në det ndërsa përpiqej të arrinte në brigjet italiane. Organizatat për të drejtat e njeriut dhe të tjera shprehu shqetësimin për ndikimin e kësaj mund të ketë për të drejtat e njeriut të refugjatëve, azilkërkuesit dhe migrantët, duke përfshirë ndalimi automatik dhe për këtë arsye arbitrar.
TË DREJTAT E NJERËZVE LGBTI
Një raport nga Komiteti CEDAË vuri në dukje se plani kombëtar i veprimit i Shqipërisë 2016-2020 për personat LGBTI nuk kishte arritur në eliminimin e diskriminimit ndaj grave lezbike, biseksuale, transgjinore dhe interseksuale, dhe shprehu shqetësimin në mjedisin në rritje të vendit.
/rtsh.al/
