Për dekada, zgjedhjet federale në Shtetet e Bashkuara janë mbajtur në një ditë të caktuar, një herë në 4 vite. Në Shtetet e Bashkuara, votuesit shkojnë në qendrat e votimit të martën e parë të nëntorit për të zgjedhur presidentin e ardhshëm.
Këtë 5 nëntor, amerikanët do të shkojnë sërish drejt qendrave të votimit, duke hedhur votat e tyre në një garë mes zëvendëspresidentes demokrate Kamala Harris dhe rivalit të saj republikan, Donald Trump.
Po cila është rëndësia e kësaj dite? Pavarësisht traditës së gjatë të zgjedhjeve të parakohshme të nëntorit, origjina e kësaj kohe specifike është më pak e njohur gjerësisht.
Historia se përse amerikanët votojnë të martën e parë të nëntorit nis që nga mesi i shekullit të 19-të , i formuar nga një përzierje e konsideratave praktike, kulturore dhe fetare që ishin vendimtare për shoqërinë në atë kohë.
Kjo praktikë, e themeluar në 1845, ishte krijuar për të akomoduar shoqërinë kryesisht agrare të shekullit të 19-të. Kjo ishte një epokë kur shumica e qytetarëve ishin fermerë. Jeta e tyre sillej rreth punës sezonale, ritualeve fetare dhe tregjeve javore.
Në atë kohë, fermerët amerikanë mbështeteshin në transportin me kuaj për të arritur në qendrat e votimit, të cilat mund të kërkonin edhe një ditë të plotë udhëtimi. Meqenëse të dielat ishin të rezervuara për adhurim dhe të mërkurat shërbenin si ditë tregu për fermerët, zgjedhja e një dite jave në mes ishte zgjidhja më praktike për votim.
Mbajtja e zgjedhjeve të martën u mundësoi qytetarëve të udhëtonin në qendrat e votimit pa ndërhyrë në angazhimet e tyre.
Për më tepër, caktimi i zgjedhjeve pas të hënës së parë siguroi që ato të mos bien më 1 Nëntor, që është Dita e Gjithë Shenjtorëve, një praktikë e rëndësishme fetare për disa.
Me kalimin e kohës, praktika u bë më uniforme dhe e marta e parë e nëntorit u bë baza logjike për zgjedhjet e përgjithshme presidenciale.
Zgjedhja për të mbajtur zgjedhjet të martën e parë nuk ishte thjesht praktike, por u ndikua edhe nga normat kulturore.
Shumë tregtarë i mbyllën borderotë në ditën e parë të muajit dhe caktimi i zgjedhjeve pas kësaj dite parandaloi ndërhyrjet e mundshme në biznes ose në detyrimet e fundit të muajit.
Nëntori u zgjodh gjithashtu për të shmangur periudhat intensive të sezonit të mbjelljes dhe korrjes në vjeshtë, duke e bërë më të lehtë pjesëmarrjen për qytetarët ruralë. Sot, jeta bujqësore që i dha formë këtij vendimi është zbehur kryesisht.
Disa sugjerojnë zhvendosjen e ditës së zgjedhjeve në fundjavë pasi shumë amerikanë e kanë të vështirë të shkojnë në qendrat e votimit gjatë një dite jave. Megjithëse këto përpjekje nuk kanë pasur sukses, opsionet e zgjeruara për votim të hershëm dhe me postë e kanë bërë ditën e zgjedhjeve më pak qendrore në përvojën e votimit sesa dikur.
/rtsh.al/
