“Në këto dy vite e gjysmë nuk kam bërë kurrë një zgjedhje për të cilën duhet të turpërohem, vetëm ata që nuk punojnë nuk bëjnë gabime”-kjo është deviza e intervistës së Giorgia Melonit për ‘Corriere’.
Ajo u duk “e brishtë”, por e vendosur për të sfiduar pritshmëritë. Më 22 tetor 2022, Giorgia Meloni kërkoi votëbesimin për qeverinë e saj në Parlament, duke theksuar momentin historik si gruaja e parë italiane në postin e kryeministres. Ajo vuri në pah origjinën e saj modeste, pa lidhje të fuqishme familjare apo miqësi të rëndësishme, duke bërë një bast të guximshëm mbi veten.
Sot, pas më shumë se dy vitesh, Meloni është e bindur se i ka tejkaluar ato pritshmëri, edhe pse sfidat mbeten të mëdha. Ajo përballet me një situatë ekonomike të ndërlikuar, një shumicë që shpesh grindet, dhe një skenë ndërkombëtare të trazuar nga dy konflikte të pazgjidhura. Pavarësisht kësaj, ajo ka pranuar hapur “lodhjen e italianëve për sakrificat në mbështetje të Ukrainës”.
Në katin e parë të Palazzo Chigi, jashtë zyrës së saj, radhët janë të gjata. Meloni siguron se “skuadra funksionon, secili e di detyrën e vet”, por vendimet përfundimtare mbeten në duart e saj. Takimet mbyllen gjithnjë me të njëjtën paralajmërim: “Nuk jemi të detyruar të qëndrojmë”.
Megjithatë, ajo nuk ka menduar kurrë të heqë dorë nga detyra. Ajo mbron vendosmërisht “rezultatet e arritura deri tani, kohezionin e shumicës dhe imazhin e besueshmërisë që kjo qeveri ka ndërtuar, si brenda vendit, ashtu edhe në arenën ndërkombëtare”.
Nuk keni pika të dobëta?
«Ka një besim të madh dhe të rigjetur nga investitorët dhe tregjet ndaj Sistemit Italia. Kemi regjistruar një rekord në kërkesën për obligacionet tona shtetërore, spread-i është dukshëm më i ulët se kur kemi marrë detyrën, Bursa Italiane ka arritur rekord dhe agjencitë e vlerësimit kanë përmirësuar gjykimet e tyre. Ato që disa mendonin se mund të ishin pikat e dobëta të kësaj qeverie janë kthyer në pika të forta. Sigurisht, kjo nuk do të thotë se në Itali gjithçka shkon mirë dhe se të gjitha problemet janë zgjidhur, por ka një kthesë të qartë. Gjithsesi, jam e bindur se duhet dhe mund të bëjmë gjithmonë më shumë dhe më mirë».
Na jepni një shembull të një kthese.
«Të dhënat për punësimin, jam krenare për to. Kemi shkallën më të lartë të punësimit që nga Spedizioni dei Mille dhe shkallën më të ulët të papunësisë që nga lansimi i iPhone-it të parë. Të dhënat e fundit të Istat-it për tremujorin e tretë të vitit 2024 e kanë konfirmuar këtë prirje dhe na tregojnë se shkalla e punësimit ka arritur në 62.4% dhe papunësia vazhdon të bjerë, me një reduktim prej 0.6% krahasuar me tremujorin e mëparshëm. Jam veçanërisht krenare që, nën qeverinë e parë të udhëhequr nga një grua, shkalla e punësimit të grave është më e larta ndonjëherë dhe që për herë të parë kemi kaluar kufirin e dhjetë milionë grave të punësuara».
Ka diçka që nuk do ta bënit sërish?
«Italianët na kanë thirrur për të qeverisur Italinë në një fazë jashtëzakonisht komplekse, dhe në këtë kompleksitet kemi kërkuar gjithmonë të lëvizim duke ndjekur një busull të vetme: interesin kombëtar. Qartësisht, çdo gjë mund të përmirësohet, por nuk kam pendime as keqardhje sepse në këto dy vjet e gjysmë nuk i kemi kursyer vetes asgjë. Dhe nuk kam marrë kurrë një vendim për të cilin të më duhet të turpërohem. Vetëm ai që nuk vepron, nuk gabon, thoshte një proverb i vjetër popullor. Besoj se pas çdo hapi fshihet gjithmonë rreziku i një pengese, por kjo nuk është një arsye e vlefshme për të qëndruar në vend. Përkundrazi».
Në këtë moment, ju jeni gruaja e vetme mes liderëve botërorë. A keni një model ku frymëzoheni?
«Jo, sepse besoj se çdo lider ka identitetin e tij specifik. Në histori kemi pasur gra që kanë mbajtur poste të mëdha përgjegjësie, dhe nga ato mund të nxjerrësh në pah një aspekt në vend të një tjetri. Unë preferoj të aspiroj, thjesht, që të mbetem vetvetja».
Ju po drejtoni Italinë në një nga fazat më të vështira ndërkombëtare, me dy luftëra dhe një ekuilibër shumë të brishtë ndërkombëtar. A ka dikë nga liderët e tjerë me të cilin konsultoheni përpara se të merrni vendime?
«Varet nga çështja, por do të thoja që një nga pikat e forta të kësaj qeverie është aftësia për të dialoguar me të gjithë. Në këto dy vite kemi forcuar aleancat tona tradicionale, por kemi hapur edhe kanale bashkëpunimi me partnerë me të cilët më parë flitej pak ose me të cilët marrëdhëniet ishin më pak intensive. Dhe kjo është një vlerë e madhe e shtuar, që i lejon Italisë të diversifikojë projeksionin e saj gjeopolitik dhe gjeoekonomik. Mendoni për partneritetin e ri që kemi ndërtuar me Indinë: deri pak vite më parë atje kishte madje një ndalim për kompanitë italiane, ndërsa tani marrëdhëniet tona kanë ndryshuar plotësisht dhe kjo po na ofron mundësi të mëdha në fusha më parë të paeksploruara, si lidhjet ekonomike apo zhvillimi i biokarburanteve, për shembull».
Po në rrethin tuaj të ngushtë?
«Sigurisht, por kjo besoj se është diçka mjaft normale. Nëse më pyesni, megjithatë, të përmend dikë në veçanti, më vjen keq t’ju zhgënjej, por nuk do ta bëj. Mund të them se kam pranë një ekip shumë të bashkuar, me njerëz të aftë që besojnë në atë që bëjnë dhe te të cilët kam shumë besim. Dhe kjo, më besoni, bën diferencën».
Kishit një marrëdhënie të mirë me kryeministrin britanik Rishi Sunak. Si po shkon me Keir Starmer?
«Shumë mirë, kemi harmoni në shumë çështje. Mendoj, për shembull, për menaxhimin e flukseve migratore dhe luftën kundër emigracionit të paligjshëm masiv, sepse ky është një fenomen që prek gjithë kontinentin evropian, edhe jashtë kufijve të BE-së. Me Starmer jemi dakord se duhet të intensifikojmë luftën kundër trafikantëve, të punojmë për një bashkëpunim më të madh mes forcave tona të policisë, të forcojmë përpjekjet për kthimet vullnetare të asistuara dhe të mos kemi frikë të eksplorojmë zgjidhje inovative, si ajo që Italia ka nisur me protokollin me Shqipërinë për të përpunuar në një territor jashtë BE-së, por nën juridiksionin italian dhe evropian, kërkesat për azil».
Marrëdhëniet me Macron janë përmirësuar vërtet?
«Shihni, për marrëdhënien time me Macron kam lexuar shpesh lloj-lloj interpretimesh. Disa madje na kanë përshkruar jo si dy liderë që kanë përgjegjësi qeverisëse dhe diskutojnë, por si dy fëmijë që i kanë inate njëri-tjetrit. Nuk ka qenë kurrë kështu. Italia dhe Franca janë dy shtylla të Evropës: për shumë çështje kemi interesa të përbashkëta, për të tjera kemi pikëpamje të ndryshme. Ajo që është thelbësore është dialogu, nëse është e nevojshme edhe me sinqeritet dhe pa maska. Italia është kthyer të jetë një aktor i respektuar dhe i dëgjuar, edhe falë këtij qasjeje».
Ju keni thënë gjithmonë: «Italia është mike e Shteteve të Bashkuara, jo e presidentit në detyrë», por nuk mund ta mohoni që ardhja e Trump do ta ndryshojë situatën, edhe sa i përket ekuilibrave ndërkombëtarë dhe aleancave për luftën. A do të mundet Italia të qëndrojë në anën e Ukrainës?
«Kam lexuar deklaratat e fundit të presidentit të zgjedhur të Shteteve të Bashkuara, Trump. Citoj tekstualisht: “Putini duhet të mendojë se ka ardhur momenti (për të bërë paqe; shënim red.) sepse ka humbur. Kur humb 700 mijë njerëz, është momenti”, “dua të arrij një marrëveshje dhe mënyra e vetme për ta arritur është të mos braktisim Ukrainën”. Janë fjalë krejtësisht të përshtatshme me ato që kam përsëritur, në emër të Italisë, në shumë raste. Kemi thënë gjithmonë se mënyra e vetme për të arritur paqen është të detyrojmë Rusinë në një situatë bllokimi, sepse nuk ka asnjë mundësi paqeje pa një ekuilibër forcash në terren dhe nëse Rusia ka fushë të lirë për të pushtuar Ukrainën. Kjo është ajo që mbron Italia dhe që thonë edhe Shtetet e Bashkuara».
Ju dhe Musk jeni miq?
«Jemi me siguri dy njerëz që kanë një marrëdhënie shumë të mirë. Elon Musk është një njeri gjenial dhe është gjithmonë shumë interesante të diskutosh me të».
Ai ka një mënyrë jetese dhe shumë ide që janë krejtësisht të ndryshme nga parimet tuaja. Nuk ju duket kontradiktore kjo marrëdhënie kaq e fortë?
«Musk është një personalitet i madh i kohës sonë, një inovator i jashtëzakonshëm që gjithmonë shikon drejt së ardhmes. E gjej të natyrshme të mund të dialogoj me të. Sigurisht, ka gjëra për të cilat pikëpamjet tona janë më të ngjashme dhe të tjera ku jemi më larg, por kjo nuk e pengon dialogun. Dhe, më lejoni, është disi qesharake që ata që deri dje e lavdëronin Musk si një gjeni, sot e portretizojnë si një përbindësh, vetëm sepse ai ka zgjedhur anën e konsideruar “të gabuar” të barrikadës. Unë, prej gjithmonë, nuk mendoj kështu».
Musk ka synime edhe ekonomike për Italinë. A mendoni se disa mundësi të ofruara kompanive të tij mund të përbëjnë një rrezik për sigurinë?
«Para së gjithash, kam punuar dhe vazhdoj të punoj për të sjellë më shumë investime në Itali dhe vlerësoj dobishmërinë e çdo investimi duke pasur parasysh interesin kombëtar, jo idetë politike apo miqësinë e atyre që investojnë. Këtë e bënin të tjerë. Busa e veprimit tim është mbrojtja e interesit kombëtar. Dhe kjo përfshin, natyrisht, edhe nevojën për të balancuar pjesëmarrjen dhe inovacionin me kërkesat për siguri. Por ky është një parim që aplikohet për këdo që dëshiron të investojë në Itali, pavarësisht nga emri i kompanisë».
Në marrëdhënien me Ursula von der Leyen mbizotëron përfitimi politik apo respekti reciprok?
«Mbizotëron një qasje pragmatike dhe respekti reciprok».
Përtej lidhjes personale, si do ta përshkruanit marrëdhënien tuaj?
«Kemi një marrëdhënie institucionale, ashtu siç është normale mes kryeministrit të Italisë dhe presidentes së Komisionit Evropian. Duke punuar së bashku, lindin natyrshëm edhe marrëdhënie personale të respektit të ndërsjellë. Është normale që të ndodhë kështu. Kemi bashkëpunuar për shumë tema, disa prej tyre të rëndësishme për Italinë, si marrëveshjet me vendet e treta për të luftuar emigracionin e parregullt. Në përbërjen e Komisionit të ri, me emërimin e Raffaele Fitto si nënkryetar ekzekutiv, von der Leyen i ka njohur Italisë rolin që meriton, duke i rezistuar gjithashtu presioneve të forta nga e majta».
Kritikët tuaj thonë se ju arrini rezultate të mëdha në skenën ndërkombëtare, por më pak në planin e brendshëm. Çfarë përgjigje keni për këtë?
«Secili ka pikëpamjen e tij, është e ligjshme. Ajo që mund të them është se është një gabim të mendosh se janë linja paralele që nuk takohen kurrë. Po ju sjell një shembull: kur unë shkoj jashtë vendit dhe nënshkruaj një partneritet strategjik për ndërmarrjet tona, a po bëj politikë të jashtme apo politikë kombëtare? Kur merrem me Planin Mattei dhe punoj për të krijuar partneritete të barabarta që përfshijnë gjithashtu marrëveshje kundër emigracionit masiv të paligjshëm, a është kjo një zgjedhje e politikës së jashtme apo që ndikon në jetën e brendshme të kombit? Megjithatë, unë kurrë nuk jam e kënaqur me punën time dhe mendoj se duhet të bëjmë gjithmonë më mirë».
Ekonomia italiane po shkon më mirë se ajo gjermane. Mendoni se kjo është rezultat i një momenti të veçantë krize në Gjermani apo mendoni se mund ta konsolidoni këtë rezultat?
«Të dhënat makroekonomike italiane janë pozitive, por do të ishte e gabuar të shihnim vështirësitë që po kalon Gjermania si një lajm të mirë për ne, sepse Gjermania është partneri i parë ekonomik i Italisë dhe sistemet tona industriale janë thellësisht të ndërlidhura. Jemi dy fuqi prodhuese dhe duhet të gjejmë mundësi të reja për të forcuar bashkëpunimin tonë ekonomik dhe për të ndihmuar njëri-tjetrin në mbështetjen e konvertimit të segmenteve prodhuese. Ka shumë mundësi, përfshirë nevojën urgjente për integrimin e mbrojtjes evropiane dhe bashkëpunimin tashmë të rëndësishëm midis kompanive italiane dhe gjermane në këtë sektor, lider edhe në nivel global».
Në Fratelli d’Italia është hapur një debat dhe disa nuk e përjashtojnë më heqjen e Flakës nga simboli. Çfarë mendoni për këtë?
«Mendoj se heqja e Flakës nga simboli nuk ka qenë kurrë një çështje në rendin e ditës».
A nuk mendoni se mazhoranca juaj, përtej deklaratave zyrtare, është shumë konfliktuale?
«Ka diskutime, siç ndodh në të gjitha familjet që respektojnë veten. Qendra e djathtë përbëhet nga forca politike të ndryshme, secila me identitetin e saj, por që gjithmonë dinë të gjejnë një sintezë. Ne ndajmë një vizion për botën dhe njohim vlerat themelore. Kjo është forca jonë, prej tridhjetë vjetësh. Megjithatë, mazhorancat vërtet konfliktuale kanë problemin se nuk arrijnë të bëjnë asgjë. Nuk më duket se është rasti ynë, sinqerisht».
A është Elly Schlein kundërshtarja juaj?
«I takon qytetarëve ta vendosin këtë, sigurisht jo mua. Gjithsesi, mendoj se është mjaft natyrale që dikush na përshkruan si kundërshtare të drejtpërdrejta, duke pasur parasysh se Fratelli d’Italia dhe Partia Demokratike janë sot dy forcat kryesore politike italiane. Por, nga tani deri në zgjedhjet e ardhshme politike, është e vështirë të thuash se cili do të jetë skenari».
A mendoni vërtet se kjo përplasje e vazhdueshme me gjyqtarët sjell përfitime për qeverinë tuaj?
«Ekzekutivi ka bërë zgjedhje të qarta për të menaxhuar emigracionin, dhe protokolli me Shqipërinë është një prej tyre. Është një zgjidhje shumë inovative, që po bëhet model në Evropë dhe përtej saj, sepse është e qartë për të gjithë se mund t’i japë një goditje vdekjeprurëse organizatave kriminale që përfitojnë nga migrantët për të rritur fitimet e tyre».
Kur u emëruat në detyrë, përmendët Paolo Borsellinon si shembull. A nuk është kontradiktore të sulmoni më pas gjyqtarët?
«Unë jam rritur me shembullin e Falcone-s dhe Borsellino-s dhe kam respekt maksimal për gjyqtarët. Mbaj bindjen se shumica dërrmuese e magjistratëve italianë kanë të njëjtin qëllim si ne, pra shkatërrimin e rrjeteve kriminale dhe nxjerrjen para drejtësisë të trafikantëve të qenieve njerëzore».
Ku e shihni veten pas dhjetë vitesh?
«Shën Gjon Pali II thoshte: “E ardhmja fillon sot, jo nesër”. Ja, unë kujdesem vetëm për ta bërë sa më mirë punën time, çdo ditë. Pastaj, çfarë do të ndodhë nesër, pas një viti apo dhjetë, nuk do ta vendos unë. E vetmja gjë që më intereson është të lë një komb më të mirë se ai që gjeta, asgjë tjetër».
/rtsh.al/
