El Salvadori ka rënë dakord të strehojë kriminelë të dhunshëm amerikanë dhe të marrë të dëbuar të çdo kombësie, njoftoi të hënën Sekretari amerikan i Shtetit Marco Rubio, në një marrëveshje të paprecedentë – dhe ligjërisht problematike – që ka alarmuar kritikët dhe grupet e të drejtave të njeriut.
Rubio zbuloi marrëveshjen pas takimit me Presidentin Salvadoran Nayib Bukele, si pjesë e një turneu në disa vende të Amerikës Qendrore që synon të konsolidojë mbështetjen rajonale për politikën e imigracionit të administratës Trump.
“Në një akt miqësie të jashtëzakonshme me vendin tonë… (El Salvadori) ka rënë dakord për marrëveshjen më të pashembullt dhe të jashtëzakonshme të migracionit kudo në botë,” u tha Rubio gazetarëve të hënën.
Vendi do të vazhdojë të pranojë të dëbuarit salvadoranë që hynë ilegalisht në SHBA, tha ai. Ajo gjithashtu "do të pranojë për dëbim çdo të huaj të paligjshëm në Shtetet e Bashkuara që është kriminel nga çdo kombësi, qofshin ata MS-13 ose Tren de Aragua dhe do t'i vendosë në burgjet e tij," tha ai - duke iu referuar dy bandave famëkeqe transnacionale me anëtarë. nga El Salvadori dhe Venezuela.
Për më tepër, Bukele "ka ofruar të strehojë në burgjet e tij kriminelë të rrezikshëm amerikanë në paraburgim në vendin tonë, duke përfshirë ata me shtetësi amerikane dhe banorë të ligjshëm", tha Rubio.
Është e paqartë nëse qeveria e SHBA do ta pranojë ofertën, mes pyetjesh rreth ligjshmërisë së lëvizjeve të tilla. Çdo përpjekje e administratës Trump për të deportuar shtetasit e burgosur amerikanë në një vend tjetër do të përballej me një reagim të forte ligjor.
"SHBA-ja është absolutisht e ndaluar të dëbojë shtetasit amerikanë, pavarësisht nëse ata janë të burgosur apo jo," tha për CNN përmes emailit Leti Volpp, një profesor i drejtësisë në UC Berkeley, i specializuar në ligjin e imigracionit dhe teorinë e shtetësisë.
Bukele më vonë konfirmoi marrëveshjen me Rubio në X, duke thënë në një postim.
"Ne jemi të gatshëm të pranojmë vetëm kriminelë të dënuar (përfshirë shtetas të dënuar amerikanë) në mega-burgun tonë (CECOT) në këmbim të një tarife."
“Tarifa do të ishte relativisht e ulët për SHBA-në, por e rëndësishme për ne, duke e bërë të gjithë sistemin tonë të burgjeve të qëndrueshme”, shtoi ai.
Qeveria amerikane nuk mund të deportojë qytetarët amerikanë, por Sekretari i Shtetit Marco Rubio tha të martën se “padyshim që ka ligjshmëri.”
“Ne kemi një Kushtetutë,” pranoi ai. “Por është një ofertë shumë bujare… padyshim, administrata do të duhet të marrë një vendim.”
Bukele i ka bërë burgjet e ashpra të El Salvadorit një shenjë dalluese e luftës së tij agresive kundër krimit. Që nga marsi 2022, më shumë se 84,000 njerëz janë arrestuar, shumë prej tyre me pak ose aspak procese të rregullta.
Edhe përpara fushatës kundër bandave, burgjet e El Salvadorit ishin tejet të dhunshme dhe të mbipopulluara, por xhevahiri i luftës së Bukeles është Qendra e Mbajtjes së Terrorizmit, ose CECOT, që ai i hapi në 2023.
Në videot e prodhuara , të burgosurit me pantallona të shkurtra vrapojnë në oborret e burgut dhe ulen gati mbi njëri-tjetrin. Ato janë të mbyllur në qeli pa vende të mjaftueshme për të gjithë. Në atë kohë, Bukele shkroi në Twitter: “El Salvadori ka arritur të bëhet nga vendi më i rrezikshëm në botë, në vendin më të sigurt në Amerikë. Si e bëmë? Duke futur kriminelët në burg. A ka hapësirë? Tani ka.”
Edhe para njoftimit të tij me Rubion, Bukele kishte planifikuar të fuste më shumë njerëz në burg.
Çfarë është CECOT?
Bukele urdhëroi ndërtimin e mega-burgut ndërsa filloi fushatën e tij kundër bandave të El Salvadorit në mars 2022. Ai u hap një vit më vonë në qytetin Tecoluca, rreth 45 milje në lindje të kryeqytetit.
Ato janë në gjendje të mbajë 40,000 të burgosur. CECOT përbëhet nga tetë pavionë të gjerë. Qelitë e tyre mbajnë nga 65 deri në 70 të burgosur. Ata nuk lejohen që të vizitohen nga të afërm. Nuk ka asnjë program që i përgatit ata që të kthehen në shoqëri pas dënimit të tyre, nuk programe edukative. Ata nuk lejohen të dalin më jashtë.
Përjashtim bëjnë takimet motivuese nga të burgosurit që kanë fituar një nivel besimi nga zyrtarët e burgut. Të burgosurit ulen në rreshta në korridor jashtë qelive të tyre për bisedime ose udhëhiqen me regjime ushtrimesh nën mbikëqyrjen e gardianëve.
Ministri i Drejtësisë i Bukeles ka thënë se të arrestuarit nuk do të kthehen kurrë në komunitetet e tyre. Sallat e ngrënies së burgut, dhomat e pushimit, palestra janë për rojet.
Sa të burgosur mban El Salvadori?
Në prill 2021, një vit para fillimit të gjendjes së jashtëzakonshme, qeveria raportoi rreth 36,000 të burgosur.
Qeveria nuk e përditëson rregullisht shifrën, por organizata e të drejtave të njeriut Cristosal raportoi se në mars 2024 El Salvador - 6.36 milionë banorë - mbante 110,000 të burgosur, përfshirë ata të dënuar me burgim, si dhe ata që ende presnin gjyqin.
Çfarë thonë avokatët e të drejtave të njeriut?
Cristosal raportoi verën e kaluar se të paktën 261 njerëz kishin vdekur në burgjet e El Salvadorit gjatë goditjes së bandave. Grupi dhe të tjerët kanë përmendur raste të abuzimit, torturës dhe mungesës së kujdesit mjekësor.
/rtsh.al/
