RTSH 24 Live

Ekonomi

DeepSeek trazon tregun amerikan, firmës më të madhe të teknologjisë i bie vlera me 500 miliardë dollarë

27/01/2025

DeepSeek trazon tregun amerikan, firmës më të madhe të teknologjisë i bie vlera me 500 miliardë dollarë

Më shumë se 500 miliardë dollarë humbje nga vlera e Nvidia. Investitorët bënë një dalje të shpejtë nga disa aksione të teknologjisë me emra të mëdhenj pas shfaqjes së chatbot-it me kosto të ulët të ndërtuar nga një firmë kineze e inteligjencës artificiale (AI) - DeepSeek.

Nvidia, prodhuesi kryesor i çipave të inteligjencës artificiale, pa aksionet e saj të bien me më shumë se 16%, duke fshirë më shumë se 500 miliardë dollarë nga vlera e saj.

Kjo është e barabartë me humbjen e të gjithë vlerësimit të tregut të gjigantit të naftës Exxon, ose gjigantit të kartave të kreditit MasterCard.

Por Nvidia vlen ende më shumë se 2.9 trilion dollarë. Vetëm Apple dhe Microsoft renditen aktualisht përpara Nvidia për sa i përket vlerësimit të tregut.

Sa kanë rënë çmimet e aksioneve të mëdha të teknologjisë?

Këto janë humbjet e së hënës nga disa prej kompanive më të mëdha të teknologjisë në SHBA.

  1. Microsoft: 3.7% rënie
  2. Nvidia, kompania e tretë më e vlefshme në SHBA, pas Microsoft dhe Apple: rënie prej 15%.
  3. Alphabet(Google): 2.6% rënie
  4. Tesla: 1.5% rënie
  5. Cisco Systems: 4.9% rënie
  6. Chipmaker Broadcom: 16.43% rënie

Apple dhe Meta janë rritur paksa në vlerë sot, me Apple me 2.65% dhe Meta me 1.69%.

Cilat janë programet e AI si ChatGPT dhe DeepSeek?

Ndërsa AI është përdorur për disa kohë, vitet e fundit është parë shfaqja e asaj që quhet AI "gjeneruese", me aplikacione si ChatGPT dhe DeepSeek.

Këto aplikacione janë të ashtuquajturat chatbot dhe mund të kenë biseda me tekst me përdoruesit. Ata mund të kryejnë një sërë detyrash, si shkrimi i një paragrafi për çdo temë, ose krijimi i një liste ushqimore ose të një buxheti financiar.

Ekzistojnë gjithashtu programe të tjera gjeneruese të AI si Midjourney, të cilat mund të krijojnë imazhe nga udhëzime të thjeshta teksti.

Inteligjenca artificiale gjeneruese gjithashtu mund të bëjë video dhe madje të prodhojë muzikë në stilin e muzikantëve të famshëm.

Por këto programe nuk janë perfekte. Ata ndonjëherë mund të gjenerojnë përgjigje dhe imazhe të pasakta dhe mund të riprodhojnë paragjykimet e përfshira në materialin e tyre burimor, të tilla si seksizmi ose racizmi.

Ka pasur gjithashtu reagime ndaj këtij lloji të AI nga shumë artistë, shkrimtarë dhe interpretues, të cilët paralajmëruan se AI u lejon përdoruesve të shfrytëzojnë dhe imitojnë punën e tyre pa pagesë.

Artistët që kanë folur kundër inteligjencës artificiale përfshijnë yjet e popit Billie Eilish dhe Nicki Minaj - të dyja kanë bërë thirrje që përdorimi "grabitqar" i AI në industrinë e muzikës të ndalet.

Shfaqja e DeepSeek ngre pyetje për privatësinë e të dhënave

Kayla Blomquist, një studiuese në Institutin e Internetit të Oksfordit dhe drejtore e Oxford China Policy Lab, thotë se një nga pyetjet kryesore që do të lindë ndërsa DeepSeek po bëhet më popullor është nëse të dhënat e përdoruesve do të jenë të sigurta me aplikacionin e prodhuar në Kinë.

“Është shumë e vështirë, nëse jo e pamundur, të dihet me siguri se nuk ka dyer të pasme të ndërtuara në një sistem, se nuk ka metoda të tjera të ekfiltrimit të të dhënave në territorin e Kinës për qëllime strategjike në emër të qeverisë”, tha Blomquist për BBC.

Ajo vë në dukje se nuk ka prova specifike që sugjerojnë se të dhënat e përdoruesve po aksesohen nga qeveria e Kinës në një farë mase.

Por ajo shton se "këto do të jenë lloje pyetjesh që nuk do të zhduken kurrë në mjedisin aktual gjeopolitik". BBC

/rtsh.al/