Kur egjiptianët e lashtë ndërtuan piramidat e Gizës rreth 4500 vjet më parë, lumi Nil kishte një degë ujore që është zhdukur prej kohësh, ku nivelet e ujit ishin shumë të larta. Kjo sipas studiuesve ka ndihmuar punëtorët të dërgonin materiale në vendin e tyre të ndërtimit
Zbulimi bazohet në gjetjet e mëparshme arkeologjike dhe historike se Nili kishte një degë shtesë që rridhte nga Piramidat.
Hulumtimi hedh dritë mbi mënyrën se si piramidat, varret mbretërore për faraonët Khufu, Khafre dhe Menkaure , u ngritën në lartësi monumentale. Shtati i tyre madhështor u arrit, në pjesën më të madhe, falë degës së Nilit duke lehtësuar transportin e materialeve të ndërtimit në Piramidën e Gizës.
Studiuesit bënë të ditur se kjo degë e zhdukur prej kohësh shtrihej deri në rrafshnaltën e Gizës në kohët e lashta.
Për të rindërtuar të kaluarën e lumit të Nilit, në maj 2019 ekipi shpoi pesë bërthama në fushën rreth Piramidës së Gizës. Studiuesit matën sasinë e polenit të gjetur në pjesë të ndryshme të bërthamave për të përcaktuar se si nivelet e tij kishin ndryshuar me kalimin e kohës. Periudhat kohore kur uji ishte i bollshëm duhet të kenë më shumë polen sesa periudhat që ishin të thata, shkruajnë autorët e studimit.
Analiza zbuloi se në kohën kur egjiptianët e lashtë ndërtuan piramidat e Gizës, uji ishte i bollshëm.
“Ishte një kanal natyror në kohën e dinastisë së katërt [kur u ndërtuan piramidat]. Do të ishte shumë e vështirë, nëse jo e pamundur të ndërtohen piramidat pa degën Khufu dhe pa një nivel të mirë, i cili siguron hapësirë të mjaftueshme akomodimi për anijet që mbajnë blloqe kaq të rënda guri," tha autori kryesor i studimit Hader Sheisha, një gjeograf fizik në Universitetin Aix-Marseille në Francë.
Nuk dihet se kur është zhdukur saktësisht dega e lumit, por studimi tregon se deri në 2400 vjet më parë niveli i ujit ishte shumë i ulët.
/rtsh.al/
