Shkabat kanë një reputacion të keq në mënyrë të pajustifikueshme, por në fakt janë një nga ricikluesit më të mëdhenj të natyrës dhe një nga krijesat më të keqkuptuara.
Afrika Sub-Sahariane është shtëpia e katër llojeve të shkaba të rrezikuara në mënyrë kritike dhe në Afrikën e Jugut, një grup jofitimprurës i ruajtjes dhe rehabilitimit i quajtur VulPro po punon për të mbrojtur këta zogj magjepsës.
Muajin e kaluar, VulPro zhvendosi një përzierje prej 160 shkabash të Kepit dhe Afrikës me shpinë të bardhë 1,049 kilometra në shtëpinë e tyre të re në Rezervën e Lojërave Private Shamwari në Kepin Lindor. Operacioni përfshiu mbi 50 njerëz, kompaninë logjistike DHL dhe WeWild Africa, një OJQ e specializuar në rihapjen dhe zhvendosjen e kafshëve.
Shumë nga zogjtë ishin rehabilituar nga qendra, të tjerët produkt i programit të saj të mbarështimit. Masa vjen me shpresën për të plotësuar numrin e shkabave në natyrë dhe për të krijuar popullata të reja, duke reduktuar gjithashtu rrezikun që zogjtë të bien viktimë e sëmundjeve në mjedisin me densitet të lartë të qendrës.
Perceptimi i parë që duhet të shpërndahet është ideja që shkaba janë kafshë të pista. "Shkaba janë të përpiktë për pastërtinë e tyre. Ata shpenzojnë orë të tëra duke pastruar pendët e tyre pasi ushqehen, sepse ato pendë duhet të jenë të pastruara për fluturim. Ata nuk përplasen si zogjtë e tjerë, ata fluturojnë lart.”, thotë Kerri Wolter, themelues dhe CEO i VulPro.
Shkabat kanë evoluar, duke udhëtuar qindra kilometra në tufa, me shikim të shkëlqyer të aftë për të identifikuar kufomat deri në gjashtë kilometra. Sqepat e tyre janë të trashë dhe të fortë, duke i lejuar ata të copëtojnë mish dhe mund të heqin në mënyrë efikase një kufomë të madhe brenda disa orësh. Stomaku i tyre është jashtëzakonisht acid dhe i mbushur me enzima që nuk gjenden në speciet e tjera, duke i lejuar ata të tresin atë që kafshët e tjera nuk munden.
"Patogjenët e dëmshëm si bakteret e antraksit dhe brucelozës shkatërrohen në stomakun e shkabave, që parandalojnë infeksionet e shkabave" shpjegon veterineri i Afrikës së Jugut, Dr. Johan Joubert.
Në një botë pa shkaba, kafshët e ngordhura natyrisht do të largoheshin më ngadalë nga mjedisi. Kjo do të rezultojë në një "akumulim të baktereve të dëmshme dhe patogjenëve të tjerë që mund të çojnë në shpërthime sëmundjesh në popullatat njerëzore dhe shtazore, veçanërisht në vendet me sisteme të dobëta heqjeje", thotë Joubert.
Megjithatë, në vend që të mbrohet si një aleat në luftën kundër shpërthimit të sëmundjes, shkaba e gjen veten të gjuajtur dhe të keqtrajtuar në pjesë të Afrikës./ CNN
/rtsh.al/
