RTSH 24 Live

Teknologji

Zbulimet dhe përparimet më të mëdha në historinë e astronomisë

21/03/2023

Zbulimet dhe përparimet më të mëdha në historinë e astronomisë

Studimi dhe eksplorimi i hapësirës kanë qenë një prioritet për njerëzimin për mijëvjeçarë. Nga asirianët dhe grekët e lashtë , te mendjet më të mëdha të Rilindjes dhe deri te eksploruesit miliarderë të hapësirës të shekullit të 21-të, sasi të jashtëzakonshme kohe dhe përpjekjesh janë harxhuar për të kuptuar më mirë hapësirën.

Pavarësisht nga të gjithë hapat e mëdha që janë bërë për të kuptuar përtej galaktikes, vlerësohet se 95% e universit është ende e pazbuluar.

Kuintet i Stefanit - Kuintet i Stefanit është një grup galaktikash të vendosura në konstelacionin Pegasus, afërsisht 290 milionë vjet larg.

SMACS 0723 - SMACS 0723 është një grumbull i madh galaktikash që është miliarda vjet i vjetër. Imazhi është i veshur me harqe të kuqe, të cilat NASA shpjegon se shkaktohen nga fusha e fuqishme gravitacionale.

Kometa e parë e vëzhguar - Një nga ngjarjet qiellore më të njohura në mbarë botën, është kalimi i kometës së Halley që u regjistrua fillimisht në një tekst kinez që daton në 240 p.e.s dhe më pas përsëri nga babilonasit në 164 p.e.s. Kometa e Halley kalon Tokën aq afër sa është e dukshme me sy të lirë çdo 75 vjet.

Teleskopi - Shpikja e teleskopit ishte zhvillimi më revolucionar në studimin e yjeve në breza. I shpikur fillimisht nga prodhuesi holandez i lenteve Hans Lipperhey në 1608, dizajni u përmirësua shpejt dhe u përdor gjerësisht nga astronomi italian Galileo.

Hënat e Galilesë - Një nga arritjet më të mëdha të Galileos, e arritur me ndihmën e teleskopit të tij në 1610, ishte vëzhgimi i parë i katër hënave më të mëdha të Jupiterit, të njohura kolektivisht si hënat e Galilesë. Kjo ishte hera e parë që u vëzhguan satelitë të një planeti tjetër.

Zbulohet vrima e parë e zezë - Astronomët zbuluan vrimën e parë të zezë në vitin 1964 në një pjesë të thellë të konstelacionit Cygnus, pasi hetuan rrezet X të papritura në hapësirë. Vrima e zezë u emërua Cygnus-X dhe vërtetoi për herë të parë teorinë e Albert Ajnshtajnit për vrimat e zeza nga gati 50 vjet më parë.

Eksplorimi i Marsit - Roveri Sovjetik Mars 3, i lëshuar në vitin 1971, ishte sonda e parë që u ul me sukses në Mars, megjithëse transmetimi dështoi më pak se një minutë më pas. Pesë vjet më vonë, në vitin 1976, NASA zbarkoi me sukses roverët Viking I dhe Viking II në planetin e kuq. Këta dy rover dërguan mbi 52,000 imazhe të sipërfaqes së Marsit gjatë katër viteve.

Uji në Mars - Mendohej prej kohësh se ishte një planet tepër i thatë, pa ujë, perceptimi i njerëzimit për Marsin ndryshoi në vitin 2012 kur roveri Curiosity i NASA-s gjeti prova të një shtrati masiv uji të ngrirë nën sipërfaqen e Marsit. Që atëherë, shumë zbulime të tjera të ujit kanë ndodhur, dhe shkencëtarët tani bien dakord që të paktën një e treta e Marsit është e mbuluar me ujë të ngrirë.

/rtsh.al/