RTSH 24 Live

Teknologji

Studimet të reja hedhin dritë mbi lëndën e errët

25/01/2023

Studimet të reja hedhin dritë mbi lëndën e errët

Materia e errët është një nga realitetet më të diskutueshme që popullojnë Universin tonë . Në ditët e sotme nuk është e mundur të thuhet saktësisht se nga çfarë përbëhet. Mund të zhvillohen vetëm teori.

Nuk ka dyshim se materia e errët ekziston, pasi pa të, do të ishte e pamundur të shpjegohej lëvizja e galaktikave. Por nuk ka qenë kurrë e mundur të zbulohet lënda e errët në një eksperiment.

Aktualisht ka shumë propozime për eksperimente të reja, ato synojnë të zbulojnë lëndën e errët drejtpërdrejt përmes difuzionit të saj nga përbërësit e bërthamave atomike të një mjedisi zbulues.

Në modelin HYPER , disa kohë pas formimit të materies së errët në universin e hershëm, forca e ndërveprimit të saj me lëndën normale ose barionike rritet ndjeshëm, gjë që nga njëra anë e bën atë potencialisht të zbulueshëm sot dhe në të njëjtën kohë mund të shpjegojë sasinë e materies së errët.

Meqenëse kërkimi për grimcat e rënda të materies së errët, ose të ashtuquajturat WIMPS , nuk ka pasur ende ndonjë sukses, komuniteti i kërkimit do të donte të gjente grimca alternative, veçanërisht më të lehta të materies së errët. Por studimet e mëparshme kanë tentuar t'i anashkalojnë këto fenomene.

Nëse materia e errët ndërvepron fort me lëndën normale, sasia e saj në universin e hershëm do të ishte shumë e vogël, duke kundërshtuar vëzhgimet astrofizike. Megjithatë, nëse do të prodhohej sasia e duhur ndërveprimi do të ishte shumë i dobët për të zbuluar lëndën e errët në eksperimentet e sotme.

/rtsh.al/