RTSH 24 Live

Lifestyle

Shkencëtarët paralajmerojnë se ngrënia e ushqimeve të përpunuara mund të rrisë rrezikun e demencës

05/12/2022

Shkencëtarët paralajmerojnë se ngrënia e ushqimeve të përpunuara mund të rrisë rrezikun e demencës

Rënia ose dëmtimi konjitivit (ndryshimet në procese dhe aftësitë mendore) është një gjendje ku dikush do të luftojë me kujtesën ose të menduarit. Por studimet e mëparshme kanë lidhur ushqimet e përpunuara me çështje të tilla si sëmundjet kardiovaskulare dhe obeziteti .

Studiuesit thanë se zakonet e të ushqyerit të shëndetshëm kanë qenë të lidhura me rritjen e vëllimit të trurit dhe uljen e rrezikut të rënies njohëse me kalimin e kohës.

Ushqimet e përpunuara i referohen artikujve të tillë si pica, proshutë, salcice, patatet e skuqura dhe biskotat. Ekspertët zbuluan se ata që merrnin një 'përqindje më të lartë' të energjisë së tyre ditore nga këto lloj ushqimesh kishin më shumë gjasa të vuanin nga demkenca në një periudhë tetë vjeçare.

"Kufizimi i konsumit të ushqimeve të përpunuara, veçanërisht në të rriturit e moshës së mesme, mund të jetë një formë efikase për të parandaluar demencën." Ekspertët shpjeguan se mosha ishte një faktor duke shtuar se ata më të rinj se 60 vjeç me një konsum të ushqimeve të përpunuara më të madh se 19.9 përqind treguan "një rënie më të shpejtë krahasuar me ata me më pak se 19.9 për qind".

Një studim i publikuar në qershor 2022 zbuloi gjithashtu se ushqimet e përpunuara mund të rrisin ndjeshëm rrezikun e zhvillimit të demencës. Si pjesë e studimit, u ndoqën zakonet dietike të 72,083 njerëzve mbi moshën 55 vjeç për 10 vjet. Në fillim të studimit asnjë nga pjesëmarrësit nuk kishte demencë. Megjithatë, deri në fund të 10 viteve 518 njerëz ishin diagnostikuar me sëmundjen konjitive.

Pjesëmarrësit që kishin ngrënë më shumë ushqim të përpunuar në ditë gjatë periudhës 10 vjeçare kishin një shans më të lartë për të zhvilluar demencë sesa ata që kishin ngrënë më pak, zbuloi studimi.

"Pra, nuk ndryshon me të vërtetë mënyrën se si duhet të përpiqemi të hamë për të ruajtur funksionin dhe njohjen e mirë të trurit, pasi ne duhet të përpiqemi të hamë më pak ushqime që janë të pasura me sheqer, kripë dhe yndyrë të shtuar ndërsa hamë më shumë për sa i përket sasisë dhe shumëllojshmërisë së perimeve, frutave, arrave, farave dhe bishtajave, të cilat dihet se janë të dobishme si për shëndetin njohës ashtu edhe për shëndetin e përgjithshëm.” Prof Gunter Kuhnle, Profesor i Ushqyerjes dhe Shkencës së Ushqimit, Universiteti i Reading shtoi se dieta është një nga disa faktorë që mund të ndikojë në funksionin njohës.

/rtsh.al/