Një karrige me rrota e kontrolluar nga mendja që çon sinjalet e trurit të lëvizin rrotat sjell shpresë për më shumë se 5.4 milionë njerëz me aftësi të kufizuara motorike.
Teknologjia, e krijuar nga studiuesit në Universitetin e Teksasit në Austin, përfshin një helmet me 31 elektroda të dizajnuar për të zbuluar sinjalet në rajonin e trurit që rregullojnë lëvizjen dhe një laptop të fiksuar në karrigen me rrota, në mënyrë që të mund t'i përçoj sinjale në lëvizjen e rrotave.
“Koncepti i një karrige me rrota me fuqi të mendimit është studiuar për vite me rradhë por shumica e projekteve kanë përdorur subjekte ose stimuj pa aftësi të kufizuara që e çojnë pajisjen të kontrollojë pak a shumë personin dhe jo anasjelltas”, thanë studiuesit në një njoftim .
"Në këtë rast, tre individë me tetraplegji, paaftësia për të lëvizur krahët dhe këmbët për shkak të dëmtimeve të shtyllës kurrizore e përdorën karrigen me rrota në një mjedis të rrëmujshëm ku shkalla e suksesit ishte e mirë.”
Helmeta e pajisur me elektroda ofron një metodë jo-invazive për mbledhjen e sinjaleve të trurit dhe transmetimin e tyre në një pajisje afër në këtë rast laptopin në pjesën e pasme të karriges me rrota. Pjesa e parë e eksperimentit përfshinte trajnimin e pacientëve se si të përdorin karrigen me rrota të kontrolluar nga mendja.
Studiuesit i udhëzuan ata të imagjinonin sikur po lëviznin duart dhe këmbët e tyre më pas iu caktuan drejtime të ndryshme në sistem. Karrigia me rrota u projektua me sensorë që kontrollonin mjedisin përreth dhe softuer robotik të inteligjencës që e ndihmonin karrigen të plotësonte boshllëqet në komandat e përdoruesve për të lehtësuar lëvizjen e saktë dhe të sigurt të karriges me rrota. Ekipi testoi gjithçka me tre pjesëmarrës të cilëve iu kërkua të lëviznin majtas ose djathtas 60 herë, raporton New Scientist .
Gjatë 10 seancave të para stërvitore, 'Personi 1' dha komandat e sakta mesatarisht në 37% të rasteve të cilat u rritën në 87 % saktësi nga 10 seancat e fundit të trajnimit. 'Personi 2' drejtonte vazhdimisht me një saktësi mesatare prej 68% gjatë seancave të tyre stërvitore. Pastaj u krye testi i vërtetë ku pjesëmarrësve iu kërkua të lëviznin karrocën me rrota në katër pika kontrolli brenda një dhome të mbushur me shtretër, karrige dhe pajisje mjekësore.
Të gjithë pjesëmarrësit duhej të kalonin nëpër pengesa të tilla si një ndarës dhomash dhe shtretër spitali të cilët ishin vendosur për të simuluar mjedisin e botës reale. Personi i parë e përfundoi kursin për rreth katër minuta, me 80% saktësi mbi 29 përpjekje. Personi 3 e përfundoi atë në shtatë minuta me 20% sukses gjatë 11 përpjekjeve. Personi 2 arriti në pikën e tretë të kontrollit në rreth 5 minuta gjatë 75% të përpjekjeve të tyre, por nuk arriti të përfundonte kursin.
José del R. Millán, autori përkatës i studimit në Universitetin e Teksasit në Austin, tha në një deklaratë: "Duket se dikush mund të marrë një kontroll të mirë tru-makinë që i lejon ata të kryejnë një aktivitet ditor relativisht të ndërlikuar si drejtimi i karriges me rrota në një mjedis natyror, ajo kërkon një riorganizim neuroplastik në korteksin tonë' thotë studiuesi.
/rtsh.al/
