RTSH 24 Live

Art

Shkencëtarët identifikojnë përbërësit sekret në pikturat e Leonardo da Vinçit

29/03/2023

Shkencëtarët identifikojnë përbërësit sekret në pikturat e Leonardo da Vinçit

"Mjeshtrat e Vjetër" si Leonardo da Vinci, Sandro Botticelli dhe Rembrandt mund të kenë përdorur proteina, veçanërisht të verdhën e vezës, në pikturat e tyre me vaj, sipas një studimi të ri.

Gjurmët e sasive të mbetjeve të proteinave janë zbuluar prej kohësh në pikturat klasike të vajit, megjithëse ato shpesh i atribuoheshin kontaminimit.

Një studim i ri i botuar të martën në revistën Nature Communications zbuloi se përfshirja ishte e mundshme e qëllimshme dhe hedh dritë mbi njohuritë teknike të Mjeshtrave të Vjetër, piktorëve më të aftë evropianë të shekullit të 16-të, 17-të ose fillimit të 18-të, dhe mënyrën se si ata përgatiteshin bojërat e tyre.

Krahasuar me mediumin e formuluar nga egjiptianët e lashtë të quajtur tempera e cila kombinon të verdhën e vezës me pigmentet pluhur dhe ujin boja e vajit krijon ngjyra më intensive, lejon kalime shumë të buta të ngjyrave dhe nuk thahet shumë shpejt, kështu që mund të përdoret për disa ditë pas përgatitjes. Megjithatë, boja e vajit, e cila përdor vaj liri në vend të ujit, ka gjithashtu të meta, duke përfshirë të qenit më e ndjeshme ndaj errësimit të ngjyrës dhe dëmtimit të shkaktuar nga ekspozimi ndaj dritës.

Për shkak se bërja e bojës ishte një proces artizanal dhe eksperimental, është e mundur që Mjeshtrat e Vjetër mund t'i kenë shtuar të verdhën e vezës, një përbërës i njohur, në llojin më të ri të bojës, e cila u shfaq për herë të parë në shekullin e shtatë në Azinë Qendrore përpara se të përhapej në Evropën Veriore, në mesjetë dhe në Itali gjatë Rilindjes.

Në studim, studiuesit rikrijuan procesin e bërjes së bojës duke përdorur katër përbërës të verdhën e vezës, ujë të distiluar, vaj liri dhe pigment për të përzier dy ngjyra historikisht të njohura dhe domethënëse, të bardhën e plumbit dhe blunë marine.

/rtsh.al/