Një krijesë e vogël e quajtur Monito del monte mund “të ndihmojë” shkencëtarët për të kuptuar më mirë metabolizmin e njeriut dhe ndoshta edhe të na ndihmojë në gjetjen e zgjidhjeve për udhëtimet në hapësirë të gjatë.
Monito del monte, sipas CNN, një krijesë tërheqëse si miu që jeton në pyjet e Patagonisë, vrapon vertikalisht lart pemëve, duke mbuluar një metër lëvore në sekondë, për të shijuar insektet dhe frutat e verës që piqen lart në tendë.
Por është aftësia e monitos për të ngadalësuar funksionet e saj trupore për t'i mbijetuar dimrave të ashpër të rajonit që ka magjepsur shkencëtarët, si biologu Roberto Nespolo, një profesor që studion metabolizmin e kafshëve në Universitetin Austral të Kilit.
Sapo moti bëhet i ftohtë, monito me sy të insekteve ndërton një fole me myshk në një zgavër peme.
Atje, marsupial i vockël hyn në atë që Nespolo e përshkroi si një përgjumje vdekjeprurëse, dhe rrahjet e tij të zemrës bien nga 200 rrahje në minutë në 2 ose 3 rrahje në minutë. Në këtë gjendje joaktive, ai kursen energji, duke marrë vetëm frymë çdo tre minuta. Gjaku i tij ndalon qarkullimin.
"Unë u interesova (për monito) për shkak të kapacitetit të mahnitshëm të këtij marsupial për të reduktuar metabolizmin (e tij) dhe për të kursyer rreth 95% të energjisë gjatë torporit. Kjo është ajo që ne matëm ... në laborator. Tani ne mund t'i përsëritnim ato matje në natyrë dhe zbuluam se ky kapacitet është edhe më i madh. Monitos mund të binte në letargji në zero gradë (Celsius), pa asnjë dëm për indet e tyre", tha Nespolo. Puna e tij është paraqitur në serinë e re origjinale të CNN "Patagonia: Jeta në skaj të botës".
Nespolo kërkon të kuptojë se si këto krijesa të vogla të majës jugperëndimore të Amerikës së Jugut e arrijnë këtë sukses, diçka që mund të na ndihmojë për të kuptuar më mirë metabolizmin e njeriut dhe ndoshta edhe të ndihmojë në gjetjen e zgjidhjve për udhëtimet në hapësirë të gjatë.
Agjencitë hapësinore thonë se nëse njerëzit duan të arrijnë në Mars, zbulimi se si të nxisin letargji te astronautët mund të jetë mënyra më e mirë për të kursyer kostot e misionit, për të zvogëluar madhësinë e anijes kozmike dhe për të mbajtur ekuipazhin të shëndetshëm.
/rtsh.al/
