Presidenti italian Sergio Mattarella i shoqëruar nga Presidenti i Republikës Federale të Gjermanisë, Frank-Walter Steinmeier kanë marr pjesë në përkujtimin e tetëdhjetë vjetorit të masakrës më brutale që mbahet mend që nga Lufta e dytë Botërore.
Masakra e Marzabottos u krye nga trupat naziste të udhëhequra nga majori Walter Reder midis 29 shtatorit dhe 5 tetorit 1944, shkaktoi vdekjen e 770 civilëve, përfshirë gra, fëmijë dhe të moshuar në territoret e Apenineve të Bolonjës.
Masakra e Monte Sole, e quajtur shpesh masakra e Marzabotos, mbahet mend sot si masakra më brutale dhe më e madhe kundër popullsisë civile që ndodhi në Evropën Perëndimore gjatë Luftës së Dytë Botërore,
Në Marzabotto ceremonia u hap në orën 8:30 me pritjen e delegacioneve ; e ndjekur nga mesha në kishën e famullisë e kremtuar nga kardinali Matteo Maria Zuppi dhe vendosja e kurorave në tempullin e të rënëve.
Pasi të kenë vendosur kurorat në kujtim të të vrarëve në masakër, dy presidentët - të cilët gjithashtu bënë një nderim privat në San Martino, një nga vendet e masakrës, mes notave të Heshtjes - do të shkojnë në Piazza Martiri delle Fosse Ardeatine, në Marzabotto , ku do të mbahen fjalët përmbyllëse të përkujtimeve.
Steinmeier: “Ndjej dhimbje dhe turp. Në emër të vendit tim ju kërkoj falje. Pajtimi juaj është një dhuratë shumë e çmuar"
“Marzabotto, Fosse Ardeatine, Stazzema, në të gjitha këto vende nazistët kryen krime brutale të verbuar nga urrejtja,” kujton Presidenti Steinmeier.
“Kjo është edhe arsyeja pse jam këtu sot, jam këtu si president federal dhe ndjej vetëm dhimbje dhe turp. Përulem para të vdekurve dhe sot në emër të vendit tim ju kërkoj falje”: e ndjekur nga duartrokitje shumë të gjata nga publiku.
“E gjithë kjo zonë shënohet edhe sot nga plagë të thella dhe të dukshme. Dhe e di që dhimbja është edhe më e madhe sepse shumica e krimeve kanë mbetur pa u ndëshkuar dhe ky është krimi i dytë. Të dashur anëtarë të familjes dhe pasardhës, fakti që unë mund të flas këtu sot është i mundur vetëm sepse ju na keni dhënë ne gjermanëve pajtimin: çfarë dhuratë e çmuar”.
Folësit e kësaj ceremonie solemne të bindur se kjo është masakra më e madhe, u shprehën se,” Monte Sole ishte masakra më brutalja në Evropë gjatë Luftës së Dytë Botërore. Sot kjo kujtesë i përket të gjithë Italisë, historia sot vë në dyshim të gjitha ndërgjegjet, bën thirrje për vigjilencë, pjesëmarrje demokratike, ndjenjë përgjegjësie për të tashmen dhe të ardhmen. Nazi -fashizmi shkatërroi miliona jetë, shkeli të drejtat e njeriut, kriminalizoi, torturoi dhe gjakosi disidencën dhe shënjoi në mënyrë të turpshme botën”.
/rtsh.al/
