Në një takim në kryeqytetin grek Athinë, udhëheqësit e Greqisë, Egjiptit dhe administratës qipriote greke përsëritën angazhimin e tyre për aleancën trepalëshe.
Në deklaratën e tyre të përbashkët të lëshuar pas Samitit të 9-të trepalësh mbi Bashkëpunimin dhe Koordinimin, kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis, udhëheqësi i administratës qipriote greke, Nicos Anastasiades dhe presidenti egjiptian Abdel Fattah al-Sisi theksuan mbështetjen e vendeve të tyre për pozitat e njëri-tjetrit në çështje të ndryshme thelbësore, përfshirë çështjen e Qipros, Libinë, zonat detare në Mesdheun Lindor, Sirinë, mosmarrëveshjen Palestinë-Izrael, emigracionin e parregullt, bashkëpunimin në sektorin e energjisë dhe Digën e Madhe të Rilindjes Etiopiane (GERD) që shkaktoi probleme serioze midis Egjiptit dhe Etiopisë.
Duke përsëritur narrativin grek qipriot dhe atë grek mbi çështjen e Qipros, vendet potencuan se një federatë bi-zonale, dy-komunale me një sovranitet të vetëm, një entitet të vetëm ndërkombëtar dhe një shtetësi të vetme është zgjidhja e vetme.
Duke iu referuar zonave detare në Mesdheun Lindor, vendet akuzuan Turqinë për shkelje të zonave detare të përcaktuara me ligjin ndërkombëtar. Vendet gjithashtu pohuan se Zonat Ekskluzive Ekonomike jashtë ishullit të Qipros tashmë janë vendosur dhe kështu shpimet dhe kërkimet sizmike të kryera nga anijet turke janë "të paligjshme".
Në deklaratë u pretendua gjithashtu se Turqia shkel hapësirën ajrore kombëtare greke dhe shelfin kontinental në Detin Egje.
Turqia, e cila ka bregdetin më të gjatë kontinental në Mesdheun Lindor, ka hedhur poshtë pretendimet kufitare detare të Greqisë dhe administratës qipriote greke, duke theksuar se pretendimet e tepërta shkelin të drejtat sovrane të Turqisë dhe Qipros Turke.
Udhëheqësit turq kanë theksuar vazhdimisht se Ankaraja është në favor të zgjidhjes së të gjitha problemeve të pazgjidhura në rajon, përfshirë mosmarrëveshjet detare, përmes ligjit ndërkombëtar, marrëdhënieve të mira fqinjësore, dialogut dhe negociatave.
Në një çështje të lidhur ngushtë, deklarata e përbashkët thotë se marrëveshja e bashkëpunimit ushtarak dhe të sigurisë e nënshkruar midis Turqisë dhe qeverisë legjitime të Pajtimit Kombëtar në Libi në nëntor 2019 shkelte ligjin ndërkombëtar dhe minonte stabilitetin rajonal.
Në mënyrë të ngjashme, vendet pohuan se memorandumi i mirëkuptimit midis Libisë dhe Turqisë mbi përcaktimin e zonave të juridiksionit detar në Mesdhe nuk mund të prodhojë efekte juridike.
Greqia dhe administrata qipriote greke gjithashtu fuqishëm dhe hapur përsëritën mbështetjen e tyre për Egjiptin në lidhje me GERD që shkaktoi një mosmarrëveshje serioze midis Egjiptit dhe Etiopisë.
"Ne njohim kërcënimin ekzistencial që GERD mund të paraqesë për Egjiptin nëse veprohet në mënyrë të njëanshme", shtoi deklarata.
Megjithë lidhjet gjithnjë e më të thelluara strategjike midis Greqisë, administratës qipriote greke dhe Izraelit, vendet thanë se mbështesin formimin e një shteti palestinez të pavarur dhe të qëndrueshëm me kufij të sigurt dhe të njohur në shtrirjen para vitit 1967 me Kudsin Lindor si kryeqytet, duke shtuar se ata gjithashtu njohin të drejtën e ekzistimit të Izraelit në paqe dhe siguri.
Duke shprehur kënaqësinë për nivelin e bashkëpunimit, vendet zbuluan një plan që parashikon krijimin e një ndërlidhjeje trepalëshe të energjisë elektrike që do të mundësonte transmetimin e energjisë elektrike egjiptiane në Evropë nëpërmjet Greqisë.
Palët ranë dakord që Samiti i ardhshëm trepalësh të mbahet në Egjipt në gjysmën e dytë të vitit 2022.
Në një zhvillim të ngjashëm, partia e majtë greke e opozitës MeRA25 e udhëhequr nga ish-ministri i Financave, Yannis Varoufakis lëshoi një deklaratë të martën në mbrëmje dhe kritikoi ashpër samitin dhe deklaratën e përbashkët.
Mitsotakis po përpiqet të krijojë një profil të një Greqie të fortë që pretendon një rol si një lojtar në rajonin më të gjerë të Mesdheut Lindor, duke dashur të kapitalizojë marrëveshjen e shtrenjtë ushtarake me Francën dhe ekuivalentin me SHBA-në, tha partia.
Asnjë marrëveshje dypalëshe ose trepalëshe nuk do të zgjidhë problemet e Mesdheut Lindor, theksoi ai.
Ndërkohë, gazeta zyrtare e lajmeve online e Partisë Komuniste Greke tha se Greqia, Egjipti dhe administrata qipriote greke ranë dakord për aranzhimet rajonale që do të siguronin kohezionin e kampit euroatlantik.
Duke iu referuar mbulimit të deklaratës së përbashkët të zhvillimeve në Libi, Siri, Palestinë dhe Liban, ai shtoi se: "Mitsotakis, Sisi dhe Anastasiades përsëritën synimin e tyre për t'u përfshirë në mënyrë aktive në proceset për promovimin e planeve imperialiste".
Gjithashtu u theksua se Kina është përfshirë në mënyrë aktive në Bririn e Afrikës dhe Etiopisë, kështu që animi i hapur i Greqisë me Egjiptin është i rrezikshëm dhe aventurier./AA
