RTSH 24 Live

Europë

BE-ja zotohet të mbrojë rrjetin energjetik pas “sabotimit”' të gazsjellësit rus

28/09/2022

BE-ja zotohet të mbrojë rrjetin energjetik pas “sabotimit”' të gazsjellësit rus

Çdo ndërprerje e qëllimshme e rrjeteve energjetike të BE-së do të kishte një "përgjigje të fuqishme dhe të bashkuar", tha një diplomat i lartë, pasi disa shtete thanë se dy tubacione të dëmtuara ruse në Evropë ishin sulmuar ndoshta, duke shkaktuar derdhjen e gazit në Detin Baltik, shkruan Reuters.

Nuk ishte e qartë se kush mund të qëndronte pas sulmit, nëse vërtetohet, në tubacionet Nord Stream që Rusia dhe partnerët evropianë shpenzuan miliarda dollarë për ndërtimin.

Rusia, e cila uli dërgesat e gazit në Evropë pasi Perëndimi vendosi sanksione për pushtimin e Ukrainës nga Moska, ka thënë gjithashtu se sabotimi ishte një mundësi.

Bashkimi Evropian beson se sabotimi ndoshta shkaktoi rrjedhjet e zbuluara të hënën, tha Josep Borrell, duke i bërë jehonë pikëpamjeve të transmetuara nga Gjermania, Danimarka dhe Suedia.

BE-ja nuk ka përmendur një autor të mundshëm ose nuk ka sugjeruar një arsye për sabotimin e dyshuar.

"Çdo ndërprerje e qëllimshme e infrastrukturës energjetike evropiane është krejtësisht e papranueshme dhe do të përballet me një përgjigje të fortë dhe të bashkuar," tha Borrell.

Rusia synon të thërrasë një mbledhje të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara për dëmtimin e tubacioneve të gazit, tha zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme Maria Zakharova në një deklaratë në Telegram.

Dhe një deklaratë e lëshuar më herët nga ambasada ruse në Danimarkë tha se çdo sabotim në tubacionet e Nord Stream ishte një sulm ndaj sigurisë energjetike të Rusisë dhe Evropës.

Tubacionet Nord Stream kanë qenë pika të ndezjes në një luftë të përshkallëzuar energjetike midis kryeqyteteve në Evropë dhe Moskës që ka dëmtuar ekonomitë kryesore perëndimore dhe ka rritur çmimet e gazit.

ALARM SIGURIE

Ministri i mbrojtjes i Danimarkës tha pas një takimi me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, se kishte arsye për t'u shqetësuar për situatën e sigurisë në rajon.

"Rusia ka një prani të konsiderueshme ushtarake në rajonin e Detit Baltik dhe ne presim që ata të vazhdojnë goditjet e tyre", tha Morten Bodskov në një deklaratë.

Kryeministri i Norvegjisë tha të mërkurën se ushtria e saj do të vendoset pranë instalimeve të naftës dhe gazit, ndërsa Danimarka po rrit nivelin e saj të gatishmërisë.

"Ushtria do të jetë më e dukshme në instalimet norvegjeze të naftës dhe gazit," tha Jonas Gahr Stoere i Norvegjisë në një konferencë shtypi.

Në Detin Baltik, gazi po frynte ende nga gazsjellësi Nord Stream 1, tha Roja Bregdetare Suedeze në një email.

Bodskov i Danimarkës tha se mund të duheshin një ose dy javë përpara se zonat përreth rrjedhjeve të ishin mjaft të qeta për t'u hetuar, ndërkohë që kishte pikëpamje të ndryshme mbi riparimet e mundshme.

"Ka ekipe të mira për të trajtuar aksidentet e tubacioneve, ka inventarë të tubacioneve emergjente dhe ekspertë për në tokë dhe në det," tha Jens Schumann, drejtor menaxhues i kompanisë së rrjetit të gazsjellësit Gasunie Deutschland.

"Kjo më bën relativisht optimist se edhe një rrëmujë si ajo që pamë atje mund të riparohet," shtoi ai.

Por agjencitë gjermane të sigurisë kanë frikë se Nord Stream 1 do të bëhet i papërdorshëm nëse vëllime të mëdha uji të kripur rrjedhin në tuba dhe shkaktojnë korrozion, raportoi gazeta gjermane Tagesspiegel, duke cituar burime qeveritare.

Forcat e armatosura daneze thanë se rrjedhja më e madhe e gazit shkaktoi një shqetësim sipërfaqësor prej më shumë se 1 kilometër (0.6 milje) në diametër, pasi agjencitë lëshuan paralajmërime për transportin detar.

Autoriteti i Prokurorisë suedeze tha se do të shqyrtojë materialin nga një hetim policor dhe do të vendosë për veprime të mëtejshme, pasi kryeministrja suedeze Magdalena Andersson tha të martën se dy shpërthime ishin zbuluar.

Megjithëse ky nuk përfaqësonte një sulm ndaj Suedisë, Stokholmi ishte në kontakt të ngushtë me partnerë të tillë si NATO dhe fqinjë si Danimarka dhe Gjermania, tha Andersson.

Sizmologët në Danimarkë dhe Suedi thanë se kishin regjistruar dy shpërthime të fuqishme të hënën në afërsi të rrjedhjeve dhe shpërthimet ishin në ujë, jo nën shtratin e detit.

Udhëheqësit evropianë dhe Moska thonë se nuk mund të përjashtojnë sabotimin. Harta e tubacioneve Nord Stream dhe vendndodhjet e rrjedhjeve të raportuara

Udhëheqësit evropianë dhe Moska thonë se nuk mund të përjashtojnë sabotimin. Harta e tubacioneve Nord Stream dhe vendndodhjet e rrjedhjeve të raportuara

RRJEDHJA E GAZIT

Operatori Nord Stream e ka quajtur dëmin "të paprecedentë", ndërsa Gazprom i kontrolluar nga Rusia (GAZP.MM), i cili ka monopolin e eksporteve të gazit me tubacion, nuk pranoi të komentojë.

Ndërsa asnjë tubacion nuk po dërgonte gaz në Evropë në atë kohë, incidentet prishin çdo pritje të mbetur që Evropa mund të merrte karburant përmes Nord Stream 1 përpara dimrit.

"Një zhvillim që mund të kishte një ndikim më të menjëhershëm në furnizimet me gaz në Evropë ishte një paralajmërim nga Gazprom se Rusia mund të vendoste sanksione ndaj Naftogaz-it të Ukrainës për shkak të arbitrazhit të vazhdueshëm," thanë analistët në ING Research.

Drejtori i Përgjithshëm i Naftogaz tha të mërkurën se firma ukrainase energjetike do të vazhdojë me procedurat e arbitrazhit kundër Gazprom për gazin natyror rus që tranziton vendin.

Gazprom tha në fillim të javës se ndërsa refuzon të gjitha pretendimet e Naftogaz në arbitrazh, ai mund të vendosë sanksione kundër kompanisë në rast se ajo vazhdon me çështjen.

"Rreziku është që këto flukse të ndalen plotësisht, gjë që vetëm do të shtrëngojë më tej tregun evropian ndërsa shkojmë drejt sezonit të ngrohjes," shtuan analistët e ING.

Çmimet evropiane të gazit u rritën pas lajmeve për rrjedhjet. Çmimi standard holandez i tetorit u rrit me 11% në 204.50 euro/megavat orë të mërkurën. Edhe pse çmimet janë ende nën majat e këtij viti, ato mbeten më shumë se 200% më të larta se në fillim të shtatorit 2021.

Rusia reduktoi furnizimet me gaz në Evropë përmes Nord Stream 1 përpara se të pezullonte flukset krejtësisht në gusht, duke fajësuar sanksionet perëndimore për shkaktimin e vështirësive teknike. Politikanët evropianë thonë se ky ishte një pretekst për të ndaluar furnizimin me gaz.

Gazsjellësi i ri Nord Stream 2 nuk kishte hyrë ende në operacione tregtare. Plani për ta përdorur atë për furnizimin me gaz u anulua nga Gjermania disa ditë përpara se Rusia të fillonte atë që ajo e quan një "operacion special ushtarak" në Ukrainë në fund të shkurtit.